سمیه لطیفی - PhD. Student, Agricultural Development, Department of Rural Extension and Development, Faculty of Agriculture , University of Tabriz
حسین راحلی - Associate Professor, Agricultural Development, Department of Rural Extension and Development, Faculty of Agriculture , University of Tabriz
حسین یادآور - Assistant Professor, Agricultural Development, Department of Rural Extension and Development, Faculty of Agriculture , University of Tabriz
حشمت اله سعدی - Associate Professor, Agricultural Extension and Education, Agricultural Faculty, Bu Ali Sina University

توسعه کشاورزی حفاظتی به­عنوان پارادیمی جدید برای دستیابی به تولید پایدار کشاورزی، نیازمند برخورداری از الگوی فرایندی است که بتواند مراحل توسعه آن را به­صورت گام به گام شرح دهد. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی فرایندی توسعه کشاورزی حفاظتی در ایران با رویکرد الگوسازی ساختاری تفسیری است. جامعه آماری پژوهش، اعضای کمیته­های فنی و پایگاه­های تحقیقاتی کاربردی و آموزش و ترویج کشاورزی حفاظتی نه استان پیشرو کشاورزی حفاظتی بودند که با ۲۳ نفر از آنها مصاحبه عمیق نیمه­ساختار یافته انجام شد و با روش تحلیل محتوا و به کمک نرم­افزار ATLAS.ti مراحل توسعه کشاورزی حفاظتی شناسایی شدند. سپس، از روش الگوسازی ساختاری تفسیری برای تعیین سطح مراحل شناسایی شده، روابط درونی بین آنها و طراحی الگوی فرایندی در سطح ملی و محلی استفاده شد. براساس نتایج به­دست آمده، الگوی فرایندی توسعه کشاورزی حفاظتی در سطح ملی از تجزیه و تحلیل وضعیت موجود شروع و به مراحل بسیج امکانات و تخصیص منابع و بودجه و سازماندهی و طراحی ساختار ختم می­شود. این الگو در سطح ملی یک محیط مناسب نهادی و سیاست­گذاری را جهت هدایت علمی و اصولی توسعه کشاورزی حفاظتی در سطح محلی تا رسیدن به هدف نهایی پذیرش و انتشار کشاورزی حفاظتی ایجاد می­کند.

Conservation Agriculture Development, Interpretive structural modeling, Process Model, Sustainable agriculture