مهسا بهرامی نسب - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
آرش دوراندیش - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
ناصر شاهنوشی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا کهنسال - استاد گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

با توجه به ماهیت ویژه فعالیت­های کشاورزی و تاثیرگرفتن نتایج تصمیمات از ریسک و حتمیت نداشتن این فعالیت­ها، درنظرگرفتن ریسک به هنگام برنامه­ریزی در بخش کشاورزی امری ضروری است. در مطالعه حاضر، برای لحاظ کردن شرایط نبودن قطعیت و همچنین تاکید بر محدودیت منابع آب در تعیین الگوی بهینه زراعی، از روش برنامه ریزی فازی با ارزش بازه­ای استفاده شد. آمار و اطلاعات مورد نیاز از طریق جمع آوری ۱۲۸ پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان شهرستان اسفراین به صورت نمونه­گیری تصادفی ساده، در سال زراعی ۱۳۹۱-۱۳۹۲ تهیه شد. نتایج نشان می­دهد محصولات ذرت علوفه­ای، لوبیا قرمز و گندم محصولات بهینه و اقتصادی برای کشت در اکثر سناریوهاست و سود الگوی بهینه با کاهش نبودن قطعیت منابع آب افزایش می­یابد. همچنین، میزان استفاده از آب در الگوی کشت فعلی بیش از مقدار مصرف آب در الگوی کشت بهینه است؛ بنابراین، پیشنهاد می­شود با ارائه سیاست­های حمایتی توسط مسئولان کشاورزی شهرستان مذکور، مانند تقویت سطح پوشش بیمه محصولات کشاورزی یا قیمت تضمینی برای کشت محصولات بهینه پیشنهادی گسترش یابد تا ضمن افزایش سودآوری کشاورزان، از برداشت بیش از حد از سفره های آب زیرزمینی نیز جلوگیری شود.

ارزش بازه ای, برش آلفا, برنامه ریزی فازی, منابع آب, نبودن قطعیت