شهرام محمدزاده - PhD. Candidate and Associate Professors, Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Iran
حسن صدیقی - PhD. Candidate and Associate Professors, Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Iran
غلامرضا پزشکی راد - PhD. Candidate and Associate Professors, Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Iran
مجید مخدوم - Professor, Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Iran
محمد شریفی کیا - Assistant Professor, Tarbiat Modares University, Iran

هدف این تحقیق تحلیل پیامدهای تغییر کاربری اراضی زراعی به باغی در غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. جامعه آماری تحقیق شامل تمام کشاورزان غرب حوضه آبریز دریاچه ارومیه است که اراضی زراعی خود را به باغ تبدیل کردند. با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه­گیری تصادفی- طبقه­ای، ۱۵۰ باغدار سیب و انگور انتخاب شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه و تکنیک مصاحبه رودررو گردآوری شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرهای متخصصان ترویج کشاورزی، محیط زیست و خاک شناسی و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (۸۳/۰) انجام گرفت. نتایج نشان داد تغییر کاربری اراضی زراعی آبی به باغی از سال ۱۳۵۲ و تغییر کاربری اراضی زراعی دیم به باغی از سال ۱۳۷۴ آغاز شد. با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی- اکتشافی، ۶۵ درصد واریانس پیامدهای تغییر کاربری با عوامل سودآوری و رفاه، بهبود کیفیت هوا و خاک، ارتقای پایگاه و نقش اجتماعی، کاهش حجم کاری، استفاده بیشتر از عناصر تغذیه­ای، بهبود مهارت­های بازاریابی و آلودگی اکوسیستم­های آبی و خاکی تبیین شد.

explanatory factor analysis, land use change, Urmia Lake Basin