فاطمه عزیزی - دانشجوی کارشناسی ارشد مکانیزاسیون کشاورزی، گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
نسیم منجزی - استادیار گروه مهندسی بیوسیستم دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
محمد جواد شیخ داوودی - استاد گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران.
محسن سلیمانی - گروه مهندسی بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید جمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده:  نیشکر از گیاهان صنعتی مهم  در استان خوزستان است. با افزایش هزینه­های خرید، نگهداری و تعمیر ماشین­های کشاورزی، شرکت های کشت و صنعت نیشکر طی چند سال اخیر راهبرد برون­سپاری را در بخش­های مختلف به­خصوص در بخش عملیات کشاورزی، در پیش گرفته­اند. با توجه به اهمیت سه شاخص، به موقع انجام شدن عملیات کشاورزی، کیفیت و هزینه، این شاخص­ها در انجام کار توسط پیمانکار و شرکت در عملیات تهیه زمین شرکت­های کشت و صنعت نیشکر امیر کبیر و دعبل خزاعی مورد بررسی قرار گرفتند. اولویت­بندی شاخص­های مدنظر با توجه به نظر کارشناسان کشت و صنعت، نشان داد که مهم­ترین شاخص برای انجام عملیات تهیه زمین، کیفیت انجام عملیات است. جهت بررسی کیفیت عملیات تهیه زمین، شاخص برگردان خاک، قطر متوسط کلوخه و خردشدگی، همواری سطح شخم، عرض و عمق جوی و پشته اندازه­گیری شد. جهت بررسی زمان انجام عملیات، تقویم زراعی با روزهای واقعی انجام عملیات مقایسه گردید. بررسی هزینه­ها نیز، با جمع آوری اطلاعات هزینه­ای از شرکت­های مورد مطالعه انجام شد. در نهایت، شاخص­های مورد آزمون (در مزارع برون­سپاری شده و مزارع برون­سپاری نشده) به روش آزمون t برای نمونه­های مستقل مقایسه شد. با توجه به نتایج بین هزینه و زمان انجام عملیات پیمانکار و شرکت تفاوت معناداری وجود ندارد اما در شاخص کیفیت عملیات که مهم ترین شاخص برای شرکت­های تولید نیشکر است، کار پیمانکار بر کار شرکت برتری دارد. بنابراین انجام عملیات به­صورت برون­سپاری به سود شرکت­های کشت و صنعت مورد مطالعه، است.

زمان انجام عملیات, کیفیت, نیشکر, هزینه