احمد فتاحی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه

نخستین قدم در برنامه­ریزی برای توسعه روستایی شناسایی وضع موجود روستاهاست؛ همچنین برای تخصیص اعتبارات و منابع میان این روستاها شناسایی جایگاه روستاها از نظر برخورداری از مواهب توسعه اجتماعی و اقتصادی ضروری است. برای رتبه­بندی روستاها بر اساس عوامل مختلف کشاورزی، بهداشت، زیربنایی، اداری و سیاسی، ارتباطات، خدمات، آموزش و فرهنگی و جمعیت، روش های متفاوتی وجود دارد. در این مطالعه، رهیافت تاکسونومی عددی استفاده شده است که با تلفیق کردن شاخص­های مختلف درجه توسعه یافتگی روستاهای دشت اردکان-یزد را مشخص می کند. پژوهش حاضر وضعیت ۴۸ روستای دشت اردکان-یزد را به روش تمام شماری روستاهای مشمول طرح های هادی در سال ۱۳۸۸ آمایش کرده است. روستاها بر اساس داده­های موجود طبقه­بندی شدند. این تحقیق نشان داد که هر روستا ممکن است در عوامل مختلف رتبه بندی­هایی به غیر از رتبه کل داشته باشد. روستاهای ترک آباد، محمدآباد و بفروئیه در رتبه­های اول تا سوم قرار گرفته­اند؛ همچنین نتایج نشان داد که روستاهای پرجمعیت لزوما درجه توسعه یافتگی مناسبی نیز نخواهند داشت. این رتبه بندی­ها می­تواند مبنایی برای برنامه­ریزی در روستاها در نظر گرفته شود.

تاکسونومی, تحلیل عاملی, توسعه یافتگی, دشت یزد- اردکان, رتبه بندی, روستاها