سولماز ایمان آذر - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، توسعه کشاورزی
حمید موحد محمدی - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، توسعه کشاورزی
خلیل کلانتری - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، توسعه کشاورزی
فرحناز رستمی - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، توسعه کشاورزی

توسعه و بهبود خدمات بهداشتی و دامپزشکی، به منظور کاهش تلفات و افزایش تولیدات زیربخش دام با توجه به اهمیت آن در تامین امنیت غذایی جامعه، ضروری به نظر می رسد. این مورد، نیازمند برنامه ریزی جامع برای خدمات رسانی مناسب برای واحدهای تولید دامی و درنظرگرفتن توزیع فضایی مناسب کلینیک های دامپزشکی می باشد. این تحقیق، با هدف شناخت توزیع فضایی واحدهای تولید دامی (سنتی، نیمه صنعتی و صنعتی)، دامپزشکی ها (خصوصی و دولتی) و میزان بهره مندی این واحدها از خدمات دامپزشکی خصوصی و دولتی صورت گرفته است. واحدهای نمونه و محدوده مطالعه واحدهای تولید دامی سنتی ۸۳ روستا، ۵۰ واحد تولید دامی نیمه صنعتی و ۴۳ واحد تولید دامی صنعتی در سال ۸۳ بودند. با استفاده از نرم افزار Arc View GIS ۳/۲a واحدهای تولید دامی (دامداری) با دیاگرام تعداد گاو و گوسفند، دامپزشکی ها و واحدهای دامی دامپزشکی شهرستان کرج بر روی نقشه پایه شهرستان مشخص گردید. توزیع واحد دامی دامپزشکی در روی نقشه نشان داد که ۵۵ درصد واحدهای دامی دامپزشکی در واحدهای تولید دامی سنتی در روستاها و ۴۵ درصد در واحدهای تولیددامی صنعتی و نیمه صنعتی واقع شده اند. هم چنین، واحد دامی دامپزشکی به دامپزشک خصوصی، ۷۴۳ )استاندارد جهانی:۱۲۵۰۰) به دست آمد که حاکی از مازاد دامپزشک در سطح شهرستان است. با استفاده از ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته و تعیین نمونه مورد مطالعه از طریق فرمول کوکران ۳۰ واحد سنتی، ۲۰ واحد صنعتی و ۲۰ واحد نیمه صنعتی نسبت به جمع آوری داده ها اقدام و با استفاده از نرم افزار ۱۰ SPSS تحلیل گردید. نتایج نشان داد که واحدهای سنتی از نظر میزان بهره مندی از خدمات دولتی و خصوصی، تفاوت های معنی داری با واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی در سطح ۰۵/۰ و ۰۱/۰ داشتند. همچنین، بین مسافت واحد تولید دامی تا دامپزشکی خصوصی و میزان بهره مندی از خدمات دامپزشکی همبستگی معنی دار و منفی و بین تلفات دام و مسافت واحد تولید دامی تا اداره دامپزشکی و دامپزشکی خصوصی، رابطه مثبت و معنی دار در سطح ۰۵/۰ مشاهده گردید.

توزیع فضایی, خدمات دامپزشکی, دامپزشک خصوصی, واحدهای تولید دام