علی یوسفی - دانشیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد
محمدرضا سلیمانی - کارشناس ارشد پژوهش علوم اجتماعی از دانشگاه فردوسی مشهد

احساس اثرمندی سیاسی دارای دو بعد درونی و بیرونی است. بعد درونی آن دلالت بر توانایی افراد در تاثیرگذاری بر فرایندهای سیاسی و بعد بیرونی آن دلالت بر درک پاسخ گویی حکومت دارد. از ترکیب این دو بعد، چهار حالت عمده شامل دلگرمی سیاسی، بی تفاوتی سیاسی، نومیدی سیاسی و اعتراض سیاسی حاصل می شود. تغییر حالات چهارگانه اثرمندی موکول به تغییر سطح اعتماد سیاسی، مشارکت انتخاباتی، علاقه سیاسی، ترجیح ایدئولوژیک و پایگاه اجتماعی اقتصادی است. نتایج تحلیل ثانویه حاضر که از یک نمونه ۲۰۰ نفری از معلمان شهر نیشابور حاصل آمده، نشان می دهد اولا احساس اثرمندی سیاسی معلمان در بعد درونی کمتر از حد متوسط (۹/۴۸) و در بعد بیرونی کمی بیش از حد متوسط (۶/۵۶) است. ثانیآ حالت دلگرمی سیاسی با ۸/۵۲ درصد فراوانی، رایج ترین حالت اثرمندی سیاسی معلمان و پس از آن حالت بی تفاوتی سیاسی با فراوانی ۲/۳۹ درصد قرار دارد. ثالثآ از بین متغیرهای پیش بینی کننده اثرمندی سیاسی، دو متغیر اعتماد سیاسی و مشارکت انتخاباتی، اثر تعیین کننده تری بر تغییر حالات اثرمندی سیاسی (از بی تفاوتی به دلگرمی سطح اعتماد سیاسی و مشارکت انتخاباتی برآورد گردیده است. رابعآ با آگاهی از قوت و ضعف اعتماد سیاسی و مشارکت انتخاباتی معلمان، در ۳/۹۲ درصد از موارد حالت دلگرمی و در ۲/۸۴ درصد از موارد، حالت بی تفاوتی سیاسی آن ها را به درستی می توان پیش بینی نمود.اعتماد دارند. به طوری که ۵۸ تا ۷۸ درصد از تغییر حالات اثرمندی، موکول به تغییر

احساس اثرمندی سیاسی درونی, احساس اثرمندی بیرونی, مشارکت انتخاباتی, اعتماد سیاسی, علاقه سیاسی, ترجیح ایدئولوژیک, پایگاه اجتماعی