احسان سلیمی قلعه ئی - هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه مراغه

قانون مجازات اسلامی در ماده ۱۲۲ به طور خاص برای شروع به جرم به جرم انگاری پرداخته است. با ملاحظه ی شیوه ی جرم انگاری از شروع به جرم که به صورت کلی و با توجه به درجه مجازات است، می توان گفت که ممکن است بسیاری از جرایم مطلق مشمول مجازات شروع به جرم واقع شوند. این در حالی است که بسیاری از حقوقدانان در خصوص امکان شروع به جرم در جرایم مطلق نظر مخالفی دارند و معتقد به عدم امکان شروع به جرم در جرایم مطلق هستند. دغدغه پژوهش حاضر، تعیین وضعیت شروع به جرم در جرایم مطلق در نظام حقوقی ایران است. یافته های این پژوهش گویای این مطلب است که به جهت ملازمه غالبی که بین عنصر نتیجه و شروع به جرم وجود دارد حقوقدانان تحلیل مسئله را در عنصر نتیجه دنبال نموده اند. در این میان «شیوه ارتکاب جرم» و «تجزیه پذیر بودن رفتار» ارتکابی توسط مرتکب به مثابه عوامل موثر کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که بر خلاف ظاهر امر؛ شروع به جرم به عنصر نتیجه مربوط نیست بلکه به اجزاء رفتار مجرمانه و شیوه ارتکاب جرم ارتباط دارد؛ به عبارت دیگر، شروع به جرم به مطلق یا مقید بودن جرم وابسته نیست، بلکه بیش از همه «تفکیک پذیری رفتار مجرمانه» و «شیوه ارتکاب جرم» در این زمینه تعیین کننده هستند.

شروع به جرم، جرایم ناتمام، جرم مقید، جرم آنی، جرم مستمر