مهرداد محمدی یل سویی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
ابوالفضل منصوری اطمینان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

امروزه شهرهای هوشمند، توجه پژوهشگران و برنامه ریزان شهری را در زمینه سیاست توسعه شهری به خود جلب کرده اند. دراین بین، آنچه حائز اهمیت ا ست اینکه شهر هوشمند اگر شکل گرفت، چگونه مدیریت می شود. طبیعتا به سبک و شیوه مدیریت سنتی در مسائل شهری دیگر نمیتوان دنیای فناوری و تکنولوژی را مدیریت نمود؛ بنابراین، آنچه زمینه تحقق مدیریت هوشمند می تواند باشد، حکمروایی یا حکمرانی شبکه ای است. این مفهوم هم به عنوان استعارهای برای توصیف رشد مسائل بغرنج و مجزا شدن فزاینده جامعه و پلی برای عبور از مرزها به کاررفته و هم به عنوان پاسخی از سوی سیاست گذاران به پویایی تعاملات محیط تغییریافته عمل می کند. با این تفاسیر، پژوهش حاضر به دنبال تبیین مفهوم شهر هوشمند و بررسی رابطه ی آن با حکمروایی شبکه ای در سطح منطقه ۶ شهر تهران است. بدین ترتیب، این پژوهش ازلحاظ روش جز پژوهش های کمی- کیفی، از لحاظ هدف از نوع پژوهش های کاربردی و از لحاظ ماهیت، از نوع پژوهش های توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات این پژوهش مبتنی بر پیمایش اجتماعی (ابزار پرسشنامه) بوده و جامعه آماری آن تمامی شهروندان شهر تهران در منطقه ۶ و نخبگان و متخصصان مرتبط با موضوع این پژوهش بوده که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری گلوله برفی، به ترتیب ۱۵۰ نفر از ساکنان منطقه ۶ و ۴۰ نفر از مدیران و متخصصان این منطقه مورد پرسشگری واقع شدند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که منطقه ۶ شهر تهران از منظر شهر هوشمند و مولفه های دربرگیرنده آن (شهروند هوشمند، حمل و نقل هوشمند، حکمروایی هوشمند، زندگی هوشمند، اقتصاد هوشمند و محیط زیست هوشمند) از شرایط مطلوبی برخوردار نیست. همچنین بین حکمروایی شبکه ای و شهر هوشمند در سطح منطقه ۶ رابطه ای معنادار، مثبت و مستقیم وجود دارد و حکمروایی شبکه ای در عمل در تبیین شهر هوشمند در سطح منطقه ۶ شهر تهران اثرگذار است.

شهر هوشمند، پایداری، حکمروایی شبکه ای، منطقه ۶ شهر تهران