مهران قیطران پور - کارشناسی ارشد طراحی شهری دانشگاه هنر اسلامی تبریز
سجاد غنی زاده - کارشناسی مهندسی شهرسازی دانشگاه ارومیه

شهر تبریز از پیشینه تاریخی غنی برخوردار بوده است در طول تاریخ خود همواره به عنوان شهر اول یا دوم سلسله حکوتی کشور ایران مطرح بوده است.اهمیت سیاسی تبریز از یک سو و قرارگرفتن در موقعیت استراتژیکی و همچنین وجود رود که باعث تقسیم شهر از سمت شمال به جنوب شده است.و همچنین محلات تبریز در زمان های گذشته از امنیت زیادی برخوردار بوده است. این موضوع را می توان این گونه تعبیر کرد که محلات به دلیل کم عرض بودن و به دلیل کثرت پیچ در محلات امنیت نسبی را به وجود آورده بودند. علاوه بر محلات، چیدمان فضایی یعنی گونه قرارگیری عناصر شهری نیز در نقشه های آن زمان نشان دهنده موقعیت بسیار مناسب تبریز در مقابله با خطرات متجاوزان و حتی شورش و تحولات داخلی بوده است.در این مقاله سعی بر آن شده است که بابررسی نقشه های موجود و اسناد به رابطه میان ساختار شهر تبریز و تاثیر آن بر تحولات اجتماعی را بپردازیم.

ساختار شهر، تبریز ، چیدمان فضایی، نقشه خریطه