مهدی نساری - کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش آب و سازه های هیدرولیکی، دانشگاه حکیم سبزواری

سیل ازجمله مخاطراتی است که همواره به عنوان یک خطر طبیعی برای انسان، محیط زیست طبیعی و سازه های ساخت بشر خسارات جبران ناپذیری وارد می سازد لذا شناسایی مناطق مستعد سیل مرحله ای مهم در فرایند مدیریت ریسک سیل می باشد. ازجمله مناطقی که همواره در معرض مخاطرات سیل می باشد، حاشیه رودخانه ها است. با توجه به رشد و توسعه شهرهای حاشیه رودخانه ها در سال های اخیر و عدم رعایت استانداردهای لازم در جهت بهره گیری از منابع، ضروری است تا به مدیریت سیل در این نواحی توجه ویژه ای داشت. در این راستا، شناخت و درک سیلاب ناشی از بارش و خصوصیات آن ازجمله ارتفاع، دبی و پیشروی در دوره بازگشت های متفاوت نقش به سزایی در مدیریت مخاطرات سیلاب دارند. یکی از روش های به روز در جهت پهنه بندی سیلاب، بهره گیری هم زمان و به صورت تلفیقی از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و مدل های هیدرولوژیکی یا هیدرولیکی می باشد. در این پژوهش پهنه بندی سیلاب در بخش جنوبی رودخانه کشف رود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS و افزونه HEC-GeoRAS و نرم افزار ArcGIS انجام خواهد گرفت. همچنین پیشروی سیلاب در دوره بازگشت های متفاوت موردبررسی قرار گرفت و نتایج حاکی از آن بود که استفاده هم زمان و به صورت تلفیقی مدل HEC- RAS با سیستم های اطلاعات جغرافیایی در نواحی حاشیه رودخانه ها که مستعد سیل می باشند بسیار کارآمد بوده و منتج به کاهش هزینه های اقتصادی و زمانی در محاسبات و عملیات فیزیکی می شود.

پهنه بندی سیلاب، رودخانه کشف رود، HEC-GeoRAS ،ArcGIS ،HEC-RAS