مجید آقامحسنی فشمی - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین، پیشوا

تامین علوفه یکی از مشکلات اساسی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان می باشد. افزایش جمعیت و به تبع آنافزایش نیاز به مواد غذایی و گوشت از جمله دغدغه های جوامع انسانی است. در کشور های خشک و نیمه خشکظرفیت تولید علوفه بدلیل محدودیت های طبیعی که شامل عوامل آب و خاک می باشد پایین بوده و تولید را به شدتکاهش داده است . یکی از راهای تامین گوشت قرمز در این جوامع استفاده از مراتع برای تعلیف دامهایی همچونگوسفند، بز و شتر می باشد که با توجه به استفاده غیر اصولی در طول سالها توان تولید خود را از دست داده و به مراتعیفقیر با ظرفیت تولید بسیار پایین (شایستگی کلاس, S۳, N) در طبقه بندی شایستگی مراتع از دیدگاه فائو تبدیل شدهاند. در این میان و با توجه به نیاز مبرم جوامع تنها راه برون رفت از این بحران کاشت گیاهان علوفه ای میباشد . در اینتحقیق سعی شده با بررسی منابع موجود به جمع آوری اطلاعات در خصوص حاصلخیزی خاک های این مناطق باتمرکز بر روی تولید علوفه پرداخت شد تا شاید کمک اندکی به انتخاب صحیح گونه گیاهی و نیازهای این گیاهان گرددو در نهایت برای خوکفایی در تولید علوفه و گوشت قرمز به عنوان یکی از محصولات استراتژیک قدمی برداشته شود .اثرات کوددهی گیاهان علوفه ای با انواع خاک، سطوح نسبی حاصلخیزی با توجه به نوع خاک، نسبت مواد مغذی موجود،گونه گیاهی و شرایط آب و هوایی متفاوت است . افزایش عملکرد علوفه ناشی از استفاده ماده مغذی است که بیشترینمحدودیت را در خاک دارد. ترکیب شیمیایی علوفه ممکن است با کود دهی تغییر کند. استفاده از یک ماده مغذی درمقادیر بیشتر از مقدار مورد نیاز برای دستیابی به حداکثر عملکرد، معمولا منجر به مصرف لوکس ماده مغذی می شود.مواد مغذی که مصرف آنها در سطوح بالا می تواند منجر به افزایش تولید گردند عبارتند از نیتروژن، فسفر، پتاسیم،کلسیم، گوگرد و کبالت. سطوح نیتروژن و فسفر در لگوم ها علوفه ای معمولا تحت تاثیر مصرف زیاد این مواد قرار نمیگیرد. تحقیقات نشان داده است که کاربرد کودهای فسفر ارزش بیولوژیکی علوفه را هنگامی که این علوفه ها به تنهایییا در جیره های ساده غذایی مصرف شوند، افزایش می دهد. مطالعات نشان داده که کاربرد سنگ آهک در خاک تاثیرمطلوبی بر ارزش بیولوژیکی علوفه دارد. علوفه هایی که در خاک های سبک رشد می کنند ارزش بیولوژیکی کمترینسبت به علوفه های کشت شده در خاک های سنگین دارند.

مرتع، گیاهان علوفه ای، عناصر غذایی، تولید علوفه، آهک