الهه یگانه عظیمی - کارشناس رشته معماری، دانشگاه شهید باهنر کرمان

فضاهای ورودی هر بنا نسبت به سایر فضاها و اجزای هر واحد معماری، از امتیازات و ویژگی های خاصی برخوردارند، زیرا علاوه بر عملکرد اصلی آن که به عنوان یک فضای ارتباطی از لحاظ بصری و ادراکی است همچنین فضایی رابط بین یک بنا با فضاهای شهری بوده و غالبا در شهرهایی که دارای بافت متراکم و پیوسته می باشند معیاری برای تشخیص ارزش و هویت معماری و اجتماعی هر بنا هستند (۲) وجود سلسله مراتبی مانند محرمیت در فضاهای ورودی خانه، حفظ احترام، حریم خصوصی افراد خانه را در پی دارد که در گذشته به این مسئله بسیار توجه میشده است . این نکته که چه عاملی منجر به از بین رفتن این مسئله مهم در فرهنگ و معماری ایرانی شده است و از چه دوره ای عدم توجه به محرمیت افراد در حریم خصوصی خانه رواج یافت، بسیار حائز اهمیت است. در واقع این مقاله، کاوشی بر عوامل ایجادکننده تغییر در تفکر شاهان دوره قاجاریه و تاثیرات آن بر معماری خانه ها و حدود مورد تعرض واقع شده در حریم خصوصی پرداخته است و نشان دهنده تغییرات تفکر شاهان، طرز تفکر مردم در باب حریم خانه ها و در پی آن تغییرات فرهنگی دوره قاجاریه است (۵) .

حریم خصوصی، فضای ارتباطی، قاجاریه، تفکر، فرهنگ