امین جواهری طهرانی - کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانش آموخته مدرسه هنر و اندیشه اسلامی قم
احسان حسین پور - کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانش آموخته مدرسه هنر و اندیشه اسلامی قم، دانشجوی دکتری

گرافیک محیطی، یک فعالیتی بین رشته ای می باشد که علوم اجتماعی، هنر و تکنولوژی را ادغام می کند تا بدان وسیله، زندگی را با فرهنگ ایرانی تسهیل کند، آن را با هویت اسلامی بهبود بخشد، و در سلامت روان شهروندان (اختلال یا ارتقاء) در جریان گرافیکی محیط شهرهای معاصر، موثر واقع می گردد؛ و این با مداخله طراحی محیطی بر ادراک زیبایی شهر تشدید می شود. در یک نظام ارتباطی حواس پنچگانه با معنا و مفهوم، تناسب، رنگ و محیط پیرامون که گرافیک محیطی نامیده می شود، طراحی محیطی را مورد تحلیل و ارزیابی در دو وجه عملی و رفتاری با رابطه میان آنها را مورد سخن کاوی قرار می دهد. زبان هنر با رشد کمی و ارتقای کیفیت، زبان بیان احساس و اندیشه، بازتاب فکری و فرهنگی تمدن ساز است. این پژوهش به زیبایی آفرینی (هنرکاربردی) و ساختار زیباسازی بصری (هنر زیبا) با تاکید دو موضوع هویت و فرهنگ متناسب با ویژگی های فضا به زیست بوم مخاطبین می پردازد. یافته ها حکایت از آن دارد که گرافیک محیطی در شهرها تنها به یکی از زیرمجموعه های خود که تبلیغات شهری است، بدان پرداخته و از دیگر شاخص ها که در انتقال فرهنگ و هویت زبانی و سرزمینی_بومی که وظیفه ی انتقال پیامها را برعهده دارند، مورد کم توجهی علمی و هنری قرارگرفته است. نتایج نشان می دهند که تبلیغات محیطی فرنگی_سرمایه داری بر دانش علمی و هنری، آموزشی_فرهنگی، حوزه کاربردهای اصلی فعالیتهای گرافیک محیطی، چیره گشته است، و این امر موجب گردیده در علائم و نشانه های تصویری (پیکتوگرام ها) که ابزار توسعه اقتصادی در شهرها محسوب می شوند، نتها دچار عقب ماندگی در دانش علمی و هنری شده ایم، بلکه شاهد استعمارفرانو (هم در تبلیغات محیطی و هم در گرافیک محیطی) در شهرها می باشیم.

زبان بصری، محتوای تصویری، مفهوم فضایی، نگرشی نو، استعمارفرانو