فاطمه فضلیان - طلبه سطح ۴ حوزه علمیه حضرت خدیجهس، بابل، مازندران، ایران
محمد شریفی - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه مازندران، ایران.
حبیب الله حلیمی جلودار - دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه مازندران، ایران

یکی از واقعیت های تاریخی در مورد پیامبران، شان نزول های جعلی و ساختگی است که در برخی تفاسیر فریقین وجود دارد. از جمله آیاتی که روایات جعلی در تفسیر آن وارد شده آیه ۳۷ احزاب،۲۰نجم و۲۴ سوره یوسف است. این پژوهش، اسباب نزول درتفاسیر فریقین را از حیث اعتبار سنجی با غرض و مقاصد همان سور، مورد ارزیابی قرار داده و گویای این است که غرض سوره، نقش مهمی در اعتبارسنجی اسباب نزول آن سوره دارد. به عنوان نمونه؛ یکی از اغراض سوره یوسف، بیان ولایتی است که خداوند نسبت به بنده اش دارد ویوسف را از مخلصان معرفی می نماید. اما؛ در اسباب نزول آیه ی ۲۴ یوسف، روایاتی آمده که در تضاد کامل با غرض سوره است و اعمالی را به آن جناب نسبت می دهد که در شان پیامبر مخلص نیست. بدین شیوه می توان به استناد به غرض سوره، روایات اسباب نزول ذیل آیه مذکور را جعلی و نامعتبر دانست. آنچه پژوهشگران در این پژوهش به روش توصیف، تعلیل و تحلیل به آن دست یافتند این است که در هر سه آیه، شان نزول ها معارض با غرض سوره و غرض سوره، معیار و میزان برای ارزیابی شان نزول است.کلید واژه: شان نزول، غرض سوره، آیه ۳۷ احزاب، آیه ۱۹/۲۰نجم، آیه ۲۴یوسف.

شان نزول , غرض سوره , آیه ۳۷ احزاب , آیه ۱۹/۲۰نجم , , آیه ۲۴یوسف