اعظم زارع میرک آباد - کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید باهنر
احمد غضنفری مقدم - دانشیار، دانشگاه شهید باهنر

استفاده از الیاف گیاهی در تولید محصولات مختلف توجه محققان زیادی را به خود جلب کرده است. الیاف گیاهی نسبت به الیاف صنعتی ارزان بوده، بهتر در طبیعت تجزیه شده و آلایندگی کمتری در محیط زیست ایجاد می کنند. الیاف خرما یکی از الیاف های گیاهی بوده و از کاربردهای عمده سنتی آن تهیه طناب می باشد. طناب ها اصولا تحت تاثیر تنش های کششی قرار می گیرند. از طرفی سطح طناب های تهیه شده از الیاف گیاهی زبر بوده و در نتیجه کار کردن با آن ها مشکل است. با کاستن لیگنین و پوشاندن سطح الیاف با مواد پلیمری می توان اصطکاک این الیاف را کاهش داد. در این پژوهش ابتدا از الیاف خام و رزین شده خرما طناب تهیه شده و سپس خصوصیات مکانیکی آن ها را شامل استحکام کششی، مدول الاستیسیته و کرنش اندازه گیری شدند. توزیع تنش و کرنش در این الیاف با استفاده از معادلات مکانیک جامدات در نرم افزار ANSYS مدلسازی شد. در آزمایش کشش، حداکثر نیرویی که طناب تهیه شده از ۱۰ لیف خام تحمل نمود ۱۷۲ نیوتن بود که با افزودن رزین به ۴۰۰ نیوتن افزایش پیدا کرد. مدول الاستیک برای این طناب ها به ترتیب ۶۰۰ و ۲۵۰ مگاپاسکال بود که نشان داد با افزودن رزین الیاف حالت ارتجاعی بیشتری پیدا می کنند. تنش و کرنش های به دست آمده توسط نرم افزار برای طناب های مختلف با نتایج آزمون کشش مطابقت داشتند. در بررسی توزیع تنش و کرنش توسط مدل نشان داده شد که نقطه گسیختگی طناب ها در نقطه ای نزدیک فک ثابت با فاصله ای حدود ۳۰% طول طناب رخ می دهد و آزمایش های عملی با دستگاه کشش نیز این نتیجه را تایید کرد.

اجزاء محدود., الیاف خرما, خصوصیات مکانیکی, طناب, مدل سازی