امیدعلی پارسا - Islamic Azad University Science and Research Branch, Tehran, Iran
غلامرضا عسکری - Researcher Institute for Management and Planning Studies, Tehran, Iran.
ابراهیم پازکی نژاد - Institute for Management and Planning StudiesResearcher Institute for Management and Planning Studies, Tehran, Iran.

یکی از آسیب ­ها و نقاط ضعف آشکار عدم توفیق برنامه ­های پنج‎ساله توسعه کشور، فقدان یا ضعف شدید ساختارها، نهادها و سازوکارهای انگیزه-سازگار (سازوکارهای انگیزشی کارا و اثربخش خودتنظیم) برای عوامل اجرایی غیرمتمرکز است. نظریه طراحی سازوکار برای حل این مسئله مهم و لحاظ کردن مستقیم انگیزه ­های درونی اقتصادی عوامل اجرایی در سیاستگذاری­ ها و برنامه­ های توسعه مطرح گردیده و در دهه­ های اخیر کاربرد فراوانی داشته است. طراحی سازوکار هنر طراحی قواعد بازی برای دستیابی به اهداف یا آثار مطلوب جمعی است. برای استفاده از طراحی سازوکار در برنامه ­ریزی و سیاستگذاری، ابتدا اهداف یا آثار مطلوب جمعی توسط سیاستگذاران و برنامه ­ریزان مرکزی تعیین می­ شوند، سپس قواعد بازی برای ایجاد انگیزه ­های کافی در عوامل اجرایی به منظور انجام فعالیت­ های همراستا با اهداف اجتماعی سیاستگذاران و برنامه ­ریزان تعیین می­ گردند. نتایج پژوهش حاضر نشان می ­دهد که سیاست­ ها و اهداف کلان و قوانین و مقررات متعالی مورد نظر سیاستگذاران و برنامه­ ریزان مرکزی، مادامی که با طراحی و استقرار سازوکارهای کارا و اثربخش خودتنظیم برانگیزاننده و بازدارنده عوامل اجرایی غیرمتمرکز پشتیبانی نشوند، در عمل تضمینی برای اجرای شایسته آن‎ها وجود ندارد. بنابراین، استفاده کاربردی از این نظریه مدرن در برنامه هفتم توسعه کشور ضرورت دارد.

Development Plans, Comprehensive Planning, Mechanism Design, Private Information, Incompleteness and Asymmetry of Information, Agents, Desired Social Outcome, برنامه های توسعه, برنامه ریزی جامع, طراحی سازوکار, اطلاعات اختصاصی, اطلاعات ناکامل و نامتقارن, عامل اجرایی, آثار مطلوب جمعی