فاطمه اکبری ورگسران - گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
آمنه پوررحیم قورقچی - گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

مقدمه و هدف: بین شاخص های استخوانی استئوپونتین و استئوکلسین و بیماری­های دیابت و پوکی استخوان ارتباط وجود دارد. هدف، تعیین اثر هشت هفته تمرین استقامتی-مقاومتی به همراه مصرف مکمل تورین برسطح سرمی استئوپونتین و استئوکلسین در موش نر ویستار دیابتی با استرپتوزوسین بود.مواد و روش ها: در این مطالعه ­تجربی، ۳۰ رت نرویستار بالغ با دامنه وزنی ۳۰۰-۲۵۰ ­گرم و با سن ۶ هفته، به صورت تصادفی در ۳ گروه شامل دو گروه دیابتی شده، تمرین+مکمل دیابتی (۱۰=n) کنترل دیابتی (۱۰=n) و یک گروه غیردیابتی، کنترل سالم (۱۰=n) قرار گرفتند. برای دیابتی­کردن، در پایان هفته هشت هفتگی، مقدار  ۵۵ میلی­گرم بر هر کیلوگرم از وزن بدن استرپتوزوسین (STZ) به روش درون صفاقی تزریق شد. گروه تمرین+مکمل دیابتی، تمرینات ترکیبی را به مدت هشت هفته و با تواتر ۵ بار در هفته (تمرین استقامتی با شدت ۷۵ درصد Vo۲max بر روی نوارگردان و سپس تمرین قدرتی، ۱۵ بار صعود از نردبان) را انجام دادند. همزمان با شروع تمرینات، مکمل تورین به مواد غذایی رتها افزوده شد. برای مقایسه میانگین متغیرها بین گروه­ها از ­ANOVA یک راهه و تعقیبی بونفرونی و برای مقایسه میانگین متغیرها در درون گروه­ها از آزمون تی جفت­شده استفاده شد.نتایج: استئوپونتین در گروه تمرین+ مکمل دیابتی در مقایسه با گروه کنترل دیابتی کاهش معنی­دار داشت (۰۰۱/۰>P)؛ در مقابل، در گروه کنترل دیابتی در مقایسه با گروه کنترل سالم ۱۱۸/۱۲ درصد افزایش معنی­دار داشت (۰۰۱/۰>P). در حالی­که، استئوکلسین در گروه تمرین+مکمل دیابتی در مقایسه با  گروه کنترل دیابتی افزایش معنی­دار  (۰۰۱/۰>P) و در گروه کنترل دیابتی در مقایسه با گروه کنترل سالم کاهش معنی­دار داشت (۰۰۱/۰>P).نتیجه گیری: هشت هفته تمرین استقامتی-مقاومتی به همراه مصرف مکمل تورین منجر به کاهش استئوپونتین و افزایش استئوکلسین شد. بنابراین به افراد مبتلا به بیماری­های دیابت و مستعد پوکی استخوان توصیه می­شود برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری­ تمرینات ترکیبی را انجام دهند.

تمرین استقامتی-مقاومتی, استئوپونتین, استئوکلسین, دیابت, مکمل تورین