حسین المدنی - دانشجوی دکتری روان شناسی کودکان استثنایی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
پرویز عسگری - استاد گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
ساسان باوی - استادیار گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی[۱] در اصل به معنای اختلالات رفتاری است که از زمان کودکی آغاز می شود و اگر از راه های درمانی مناسب استفاده نشود، ممکن است تا نوجوانی و حتی میان سالی ادامه پیدا کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی مدل ساختاری شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی بر اساس عملکرد خانواده و سلامت روانی با میانجی گری رضایت زناشویی در مادران شهر تهران بوده است. در این پژوهش توصیفی-همبستگی، جامعه آماری را کودکان پسر بیش فعال به همراه مادران آن ها در شهر تهران در سال ۱۴۰۰ تشکیل دادند که به روش نمونه گیری هدفمند، تعداد ۲۱۲ نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت اند از پرسشنامه های عملکرد خانواده مدل مک‎مستر اپشتاین و همکاران (۱۹۷۸)، سلامت روانی دراگاتیس و زیکلزوراک (۱۹۷۳)، شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی کانرز، ارهاد، و اسپارو (۱۹۹۹)، و رضایت زناشویی انریچ از السون، فورنیر، و دراکمن (۱۹۸۷). ارزیابی مدل پیشنهادی با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که تمامی مسیرهای مستقیم به جز مسیر عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی معنادار بودند (۰۵/۰P>). همچنین، مسیرهای غیرمستقیم عملکرد خانواده با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با نقش میانجی رضایت زناشویی (۰۱/۰P>)، و نیز رابطه سلامت روانی با شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی با نقش واسطه ای رضایت زناشویی (۰۱/۰P>) معنادار بودند. بر اساس نتایج این پژوهش، الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بوده و گام مهمی در جهت شناخت عوامل موثر بر شدت اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی کودکان برداشته است.

عملکرد خانواده, سلامت روانی, رضایت زناشویی, استرس