حدیثه کاظمی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی سازه های آبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
حامد کتابچی - استادیار، گروه مهندسی منابع آب، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
جمال محمدولی سامانی - استاد، گروه مهندسی سازه های آبی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

منابع آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی تامین­کننده آب شیرین به ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک جهان، مانند ایران بوده است. به دلیل تراکم جمعیت در نواحی ساحلی، این منابع هم از سوی عوامل طبیعی و هم انسانی مورد تهدید قرار می گیرد. در مطالعه حاضر، به شبیه­سازی عددی آبخوان ساحلی لاهیجان-چابکسر پرداخته شده است. بدین منظور با استفاده از SUTRA، مدلی عددی سه­بعدی، ناهمگن و ناهمسان توسعه داده شده و پس از واسنجی و صحت­سنجی، مورد استفاده قرار گرفته است. اثرات کاهش تراز آبخوان در مرز خشکی، کاهش تراز آبخوان در مرز خشکی توام با افزایش تخلیه خالص از آبخوان، تخلیه پساب دستگاه آب شیرین­کن به آبخوان و دریا از نمونه گزینه های مختلف محتمل آینده در منطقه بوده که شبیه سازی و ارزیابی شده است. نتایج نشان داد که کاهش ۱۰ متری تراز آب زیرزمینی در مرز خشکی، تراز متوسط آن در آبخوان را به اندازه ۶ متر در طول ۳۰ سال کاهش می­دهد ولی تغییر محسوسی در وضعیت کیفی آبخوان به لحاظ شوری ایجاد نمی کند. همچنین کاهش ۱۰ متری تراز آب زیرزمینی در مرز خشکی توام با افزایش ۵ برابری تخلیه خالص آبخوان منجر به افت ۱۳ متری تراز متوسط آب زیرزمینی در طول ۳۰ سال می­گردد و کیفیت آب را هم کاهش می­دهد. از طرفی تخلیه پساب آب شیرین­کن به داخل آبخوان، ۴/۱ متر تراز متوسط آب زیرزمینی را در طول ۳۰ سال افزایش و کیفیت آن را به شدت کاهش داده ولی تخلیه آن به داخل دریا تغییری در تراز و وضعیت کیفی آب زیرزمینی ایجاد نکرده است.

آب زیرزمینی, دریای خزر, آبخوان ساحلی لاهیجان-چابکسر, وضعیت کمیت و کیفیت, SUTRA