مریم نوابیان - هیات علمی / دانشگاه گیلان- دانشکده علوم کشاورزی گروه مهندسی آب
مجید وظیفه دوست - گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان، رشت، گیلان
مهدی اسمعیلی ورکی - عضو هیات علمی گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان

نیاز به منابع آب با کیفیت خوب هم گام با افزایش جمعیت و تنوع و تعدد آلاینده های آب، مدیریت کمی و کیفی آب را بیش از پیش ضروری می سازد. در این راستا پایش منابع آب و در اختیار داشتن اطلاعات مکانی و زمانی به روز می تواند نقش مهمی را در مدیریت کیفی منابع آب ایفا نماید. فناوری سنجش از دور با استفاده از تصاویر ماهواره های تخصصی و به روز، با دقت مناسبی پتانسیل تعیین برخی از پارامترهای کیفی آب که بر دما یا طیف نوری از سطح آب تاثیرگذار هستند را در مقیاس های متوسط تا بزرگ، دارا می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی دقت پایش کیفیت آب تالاب انزلی با استفاده از سنجش از دور است. بدین منظور پس از بررسی میدانی از تالاب انزلی و رودخانه های منتهی به آن، نقاط مناسب برای نمونه برداری انتخاب شدند. پس از انتخاب نقاط مناسب برای نمونه برداری، در راستای افزایش دقت مدل های رگرسیونی از تصاویر ماهواره ای در فصول مختلف سال (ماه های آبان ۱۳۹۱، بهمن ۱۳۹۱، اردیبهشت ۱۳۹۲ و مرداد ۱۳۹۲) استفاده شد. در هنگام عبور ماهواره لندست ۷ و ۸ از منطقه، نمونه برداری انجام و مقادیر پارامترهای کیفی نمونه ها شامل: مقادیر نیترات، آمونیوم، فسفر محلول، جامدات محلول، جامدات معلق، هدایت الکتریکی و اسیدیته اندازه گیری شدند. پس از استخراج تصاویر ماهواره ای و بازتابش آن ها، باندهای موثر بر مقادیر کیفی آب مشخص و مدل های رگرسیونی تصاویر به دست آمدند. نتایج نشان داد استفاده از سنجش از دور در تالاب انزلی قادر به برآورد اسیدیته، کل جامدات معلق و دما به خوبی می­باشد (درصد ریشه میانگین خطای نرمال شده کمتر از ده درصد). سایر پارامترهای کیفی شامل نیترات، شوری، کل جامدات محلول و آمونیوم با درجه دقت کمتر (درصد ریشه میانگین خطای نرمال شده کمتر از سی درصد) و ارتوفسفات با درجه دقت ضعیف (درصد ریشه میانگین خطای نرمال شده بیشتر از سی درصد) با استفاده از فن سنجش از دور قابل برآورد هستند. بنابراین، سنجنده مورد استفاده قادر است غالب پارامترهای کیفی را با دقت قابل قبولی برآورد نماید. آنچه مسلم است با افزایش تعداد نقاط نمونه برداری و برداشت نمونه های با تواتر کم تر مدل های رگرسیونی با دقت بیشتری استخراج و در نتیجه دقت برآورد پارامترهای کیفی افزایش خواهد یافت.

اسیدیته, جامدات معلق, شوری, عمق آب, نیترات