ارزیابی کمی و پهنه بندی پراکنش مکانی شاخص کیفیت خاک در بخشی از اراضی خشک و نیمه خشک غرب ایران (مطالعه موردی: منطقه کن سرخ، استان ایلام)
عنوان مقاله: ارزیابی کمی و پهنه بندی پراکنش مکانی شاخص کیفیت خاک در بخشی از اراضی خشک و نیمه خشک غرب ایران (مطالعه موردی: منطقه کن سرخ، استان ایلام)
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-50-7_010
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_IJSWR-50-7_010
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
محمود رستمی نیا - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
نسیم نوری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
علی کشاورزی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
اصغر رحمانی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع خاک گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
خلاصه مقاله:
محمود رستمی نیا - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
نسیم نوری - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
علی کشاورزی - استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
اصغر رحمانی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع خاک گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
آگاهی از ظرفیت خاکها برای بهرهبرداری از آن ها در قالب انواع استفادههای اصلی در اکوسیستمهای کشاورزی و منابع طبیعی مستلزم شناخت دقیق ویژگیهای فیزیکوشیمیایی و زیستی خاک میباشد که تضمین کننده استفاده پایدار از اراضی میباشد. لذا این تحقیق به منظور ارزیابی کیفیت خاک با استفاده از مدل های کمی در اراضی کن سرخ شهرستان مهران به عنوان بخشی از اراضی خشک و نیمه خشک ایران در استان ایلام انجام شد. نمونه های خاک از عمق صفر تا ۳۰ سانتی متری و متوسط وزنی عمق ۳۰ تا ۱۰۰ سانتی متری خاکرخ برداشت گردید. ویژگیهای فیزیکوشیمیایی بر اساس روشهای استاندارد اندازه گیری شد. با استفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی (PCA)، از مجموع ۱۶ ویژگی خاک (TDS)، بر اساس میزان ارزش ویژه و ضریب همبستگی، ۸ ویژگی به عنوان حداقل ویژگی های موثر بر کیفیت خاک (MDS) انتخاب گردید. سپس با استفاده از دو مدل شاخص کیفیت تجمعی (IQI) و شاخص کیفیت نمورو (NQI) و هر کدام در دو مجموعه ی TDS و MDS ارزیابی کیفیت خاک انجام شد. نتایج نشان داد که خاکهای منطقه در نمونه های سطحی دارای کلاس کیفیت متوسط و نمونه های متوسط وزنی عمق ۳۰ تا۱۰۰سانتی متری خاکرخ ها دارای کیفیت ضعیف به همراه محدودیت شدید می باشند. طبق نتایج مهم ترین عوامل محدودکننده کیفیت خاک کمبود ماده آلی، درصد بالای کربنات کلسیم، گچ، سنگریزه و شوری خاک بود. ضریب تبیین (R۲) برای نمونه های سطحی و متوسط عمقی بین دو مجموعه TDS و MDS در دو مدل IQI و NQI به ترتیب ۷۹/۰ و ۷۹/۰، ۹۵/۰ و ۹۴/۰ بود که نشان دهنده قابل اطمینان بودن استفاده از مجموعه MDS به جای TDS در هر دو مدل میباشد. بنابراین استفاده از موثرترین ویژگیهای خاک در مطالعات ارزیابی کیفیت خاک ضمن کاهش زمان مطالعات خاک شناسی زمینه صرفه اقتصادی در بحث پایش و بهرهبرداری پایدار از اراضی کشاورزی را فراهم مینماید.
کلمات کلیدی: شاخص کیفیت تجمعی, شاخص کیفیت نمورو, مجموعه کل داده ها, مجموعه حداقل داده ها
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1663514/