علی شینی دشتگل - گروه آبیاری و زهکشی،دانشکده مهندسی علوم آب،دانشگاه شهید چمران،اهواز، ایران
عبدعلی ناصری - گروه آبیاری و زهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران.
سعید برومندنسب - دانشگاه شهید چمران اهواز دانشکده مهندسی علوم آب

بالا بودن تبخیر، دمای هوا و کیفیت نسبتا پایین آب آبیاری، از مهم ترین عوامل محدودکننده آبیاری نیشکر در خوزستان هستند. آبیاری قطره ای زیرسطحی با اعمال مدیریت مناسب، می­تواند موفق­ عمل ­نماید، لذا به همین منظور اثر اعماق کارگذاری ۱۵، ۲۰ و ۳۰ و فواصل۵۰، ۶۰ و ۷۵ سانتی­متری قطره­چکان­ها، بر بهره­وری آب و عملکرد نیشکر به­صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس صفات کمی نشان داد که از نظر فواصل و اعماق کارگذاری و اثرات متقابل آنها، اختلاف معنی­داری در سطح احتمال ۱% بین تیمارها وجود دارد. نتایج صفات کیفی نیز نشان داد که تیمارهای آزمایش در اغلب صفات، از نظر فاصله بین قطره­چکان­ها، اختلاف معنی­داری در سطح احتمال ۱% دارند. بررسی شاخص بهره­وری آب به ازای نیشکر و شکر تولیدی نشان داد که تیمارهای آزمایش از نظر فاصله بین قطره­چکان­ها، در سطح احتمال ۱% معنی­دار بوده ولی از نظر اعماق کارگذاری و اثرات متقابل فاصله و عمق کارگذاری، اختلاف معنی­داری ندارند. بیشترین عملکردهای کمی در فاصله ۵۰ و عمق کارگذاری ۲۰ سانتی­متری قطره­چکان­ها و بیشترین عملکردهای کیفی در فواصل۶۰ و ۵۰ و عمق کارگذاری ۱۵ و ۲۰ سانتی­متری قطره­چکان­ها مشاهده شد. در فاصله ۶۰ سانتی­متری و عمق کارگذاری ۲۰ سانتی­متری قطره­چکان­ها، بیشترین بهره­وری آب به ازای نیشکر و شکر تولیدی، به­ترتیب به­میزان ۱۸/۷ و ۸۷/۰ و در فاصله ۷۵ سانتی­متری و عمق کارگذاری ۲۰ سانتی­متری قطره­چکان­ها، کم­ترین بهره­وری آب به ازای نیشکر و شکر تولیدی، به ترتیب به­میزان ۱۷/۵ و ۶۱/۰ کیلوگرم بر مترمکعب به­دست آمد. با توجه به نتایج به دست آمده و در نظر گرفتن سایر شرایط اجرایی و آب و هوایی، عمق ۲۰ سانتی­متری کارگذاری لوله آبده و فاصله ۵۰ سانتی­متری قطره­چکان­ها روی لوله فرعی، پیشنهاد می­شوند.

آبیاری قطره ای زیرسطحی, بهره وری آب, عملکرد نیشکر, قطره چکان