سکینه مرادی بجستانی - دانشجوی کارشناسی ارشد هنر اسلامی (مطالعات تاریخی –تطبیقی)، دانشگاه بیرجند- بیرجند ایران
سامان فرزین - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه بیرجند- بیرجند ایران
آرزو پایدارفرد - استادیار گروه فرش و هنر اسلامی دانشگاه بیرجند- بیرجند ایران

فیروزه یک کانی خوشرنگ است که از عهد عتیق در ایران استخراج می شده است. این سنگ فیروزهای فام به لحاظتقدسی که در بین باورهای مردم دارد مورد توجه بسیاری از شاعران و حکما بوده است. هدف از پژوهش حاضر معرفینام و جایگاه سنگ فیروزه در کتابهای مرجع و بیرون آوردن نام این سنگ از کتب قدیمی و همچنین معرفی نقش فیروزهو رنگ فیروزهای در ادبیات، کتب عهد عتیق و باورهای مردم می باشد. بنابراین سوال اصلی پژوهش این گونه تبین می شود:نقش فیروزه و رنگ فیروزهای در کتب قدیمی و باورهای مردمی چیست و چه لایه های معنایی دارد؟ روش تحقیق در اینپژوهش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد. نتایج حاصل از تحقیق این است که، نام فیروزهو رنگ فیروزهای اغلب به عنوان رمز و نماد پیروزی در ادوار گذشته بوده؛ از رنگ، فرم و حالت نگین فیروزه با نوع تراشدامله ای به شکل گنبدی (کابوشن)، شباهت زیادی به آسمان داشته و فرم تراش گنبدی سنگ فیروزه، استعارهای از گنبدنیلگون آسمان دارد. فیروزه در باور ایرانیان به عنوان نشان نامزدی و هدیه تولد در جوانان و گاه در باور خرافی آنان جهتنور چشم و به عنوان ترسزدا برای خانم باردار و به حفاظت از نوزاد متولد شده شناخته می شود.

فیروزه، ادبیات، باورهای مردم، رنگ فیروزهای، کتب عهد عتیق