حسین امامی - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه تهران
علی سلاجقه - استاد دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه تهران

در برآورد بیلان آب یک حوزه آبخیز، بارش و رواناب از پارمترهای کلیدی می باشند. روشهای سنجش از دوربه عنوان یک منبع اطلاعاتی مهم در برآورد و تخمین بارش می باشند. در این پژوهش از دادههای بارش ماهواره TRMM در سری زمانی ماهانه برای حوزه آبخیز ساری سو استفاده شد و ارزیابی این دادهها از طریق مقایسه با دادههای بارش ایستگاههای بارانسنجی (مشاهداتی ) انجام گرفت که مقدار شاخص های آماری R، RMSE، NSE و Bias به ترتیب ۷۰/۰، ۱۲/۱۸، ۶۹/۰ و ۱۴/۸- به دست آمد. سپس از دو نوع ترکیب ورودی به مدل داده مبنای SVR استفاده شد که شامل : ۱) دادههای بارش مشاهد اتی در گام های زمانی t و ۱t- و رواناب در گام زمانی ۱t- و ۲) دادههای بارش ماهواره ای در گامهای زمانی t و ۱t- و رواناب در گام زمانی ۱t- می باشند. مدل SVR با ترکیب ورودی نوع اول دارای ۸۵/۰= R، ۴۱/۰RMSE=، ۸۵/۰NSE= و ۷۱/۳Bias=- در مرحله واسنجی و ۷۷/۰= R، ۴۵/۰RMSE=، ۷۷/۰NSE= و ۲۰/ ۳Bias=- در مرحله صحت سنجی می باشد و همچنین این مدل با ترکیب ورودی نوع دوم، دارای ۷۶/۰= R، ۵۴/۰RMSE=، ۷۴/۰NSE= و ۸۹/۵Bias=- در مرحله واسنجی و ۵۷/۰= R، ۶۲/۰RMSE=، ۵۶/۰NSE= و ۹۹/۲Bias=- در مرحله صحت سنجی می باشد. نتایج ارزیابی کارایی مدل مورد استفاده در مرحله واسنجی و صحت سنجی نشان داد که این مدل روابط بین ورودی و خروجی را با استفاده از دادههای مشاهداتی و ماهواره ای به خوبی فرا گرفته است . می توان از داده های بارش ماهواره ای و مدل داده مبنای SVR به عنوان منبع اطلاعاتی بارش-رواناب برای محاسبه اجزای بیلان آب استفاده نمود.

بارش-رواناب، سنجش از دور، TRMM، مدل داده مبنا و .SVR