رضا ایوبی کیا - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
سمیه جنت رستمی - گروه مهندسی آب، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان.
افشین اشرف زاده - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه گیلان
بهنام شفیعی ثابت - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

با توجه به تاثیر قابل ملاحظه آب در توسعه اقتصادی، اجتماعی و تعادل زیست­محیطی، تخصیص منابع آب به یک مسئله جهانی تبدیل شده است. در این مطالعه، یک مدل برنامه­ریزی تخصیص آب چندهدفه در حوضه آبریز سفیدرود ارائه گردید که شامل دو هدف حداکثر کردن بهره­وری سود اقتصادی و عدالت در تخصیص آب است. برای حل مدل توسعه یافته و ایجاد برهم­کنش مناسب بین دو هدف بهره­وری سود و عدالت از روش برنامه­ریزی سازشی استفاده شد. وزن­های مختلف توابع هدف، به همراه تعریف طرح­های TDS، DSA و DSB به ترتیب با نگرش تعادلی، بهره­وری سود اقتصادی و برقراری عدالت بررسی شد که نتایج نشان داد طرح TDS، بهترین طرح از دیدگاه برقراری تعادل بین توابع هدف است. به استثنای TDS، نتایج نشان داد که مقادیر تخصیص آب سطحی و سود اقتصادی در سایر وزن­های توابع هدف از روند خاصی پیروی نمی­کند، به طوری که برنامه­ریز در انتخاب بهترین وزن توابع هدف دچار مشکل می­شود. استفاده از تئوری آنتروپی شانون راه­حل مناسبی برای انتخاب بهترین وزن­های توابع هدف است. نتایج حاصل از کاربرد این تئوری در روش برنامه­ریزی سازشی نشان داد که بهترین جواب با در نظر گرفتن اولویت برنامه­ریزان منطقه با استفاده از وزن­های ۳۵/۰ برای هدف بهره­وری سود و ۶۵/۰ برای هدف عدالت تخصیص بدست می­آید. به طورکلی نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد در شرایطی که اولویت­های برنامه­ریزان آب در منطقه مشخص نباشد، می­توان هم زمان با کاربرد روش برنامه­ریزی سازشی برای حل مسائل بهینه­سازی چندهدفه از تئوری آنتروپی شانون برای تعیین وزن هر یک از توابع هدف استفاده نمود تا تعادلی بین توابع هدف برقرار شود.

بهره وری, عدالت, منابع آب, مدیریت, حوضه آبریز سفیدرود