نفیسه محمد - Department of Health Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
محمد حاتمی - Department of Health Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
مژگان نیکنام - Department of Health Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran

زمینه و اهداف: بیماری ام اس یکی از اختلالات مزمن و ناتوان کننده عصبی شناختی است که بیماران مبتلا به آن به دلیل نقص بدنی از احساس امنیت و احساس خودکارآمدی پایینی برخوردارند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری و نظم جویی فرآیندی هیجان بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به ام اس انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری بود. ۲۰ نفر از بیماران مبتلا به ام اس (دارای پرونده پزشکی در انجمن ام اس تهران در سال ۱۳۹۹) به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه های آموزش به مدت سه ماه تحت درمان شناختی رفتاری و تنظیم هیجان قرار گرفتند اما گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفت. میزان خودکارآمدی به وسیله پرسشنامه خودکارآمدی شرر قبل، بعد از مداخله و سه ماه بعد از مداخله اندازه گیری شد. در انتها داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد دو روش درمان شناختی-رفتاری و نظم جویی فرآیندی هیجان موجب افزایش خودکارآمدی بیماران گردید (۰۱/۰>p). آزمون تعقیبی توکی نشان داد که مداخله هیجان مدار در مقایسه با مداخله شناختی رفتاری در هر دو مرحله پس آزمون و پیگیری میانگین بالاتری دارد که در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی دار نبود. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت هر دو درمان شناختی- رفتاری و نظم جویی فرآیندی هیجان در بهبود خودکارآمدی بیماران مبتلا به ام اس موثر بود و می توان از هر دو رویکرد در جهت کاهش مشکلات روان شناختی در این بیماران استفاده کرد.

Emotional Regulation, Multiple Sclerosis, Self Efficacy, Cognitive Behavioral Therapy, تنظیم هیجانی, ام اس, خودکارآمدی, درمان شناختی-رفتاری