محمدرضا جمالی - گروه شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایرا ن،دانشیار شیمی تجزیه
سعید خالقی گرجی - گروه شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایرا ن
ریحانه راهنما - گروه شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایرا ن

نظر به اهمیت اندازه گیری کادمیوم، استفاده از یک روش تجزیه ای حساس، تکرارپذیر و دقیق جهت اندازه گیری مقادیر کم آن در نمونه های مختلف مورد نیاز است. در این تحقیق از روش میکرو استخراج تشکیل جاذب در محل به منظور جداسازی و پیش تغلیظ مقادیر بسیار کم یون کادمیوم در نمونه های حقیقی و اندازه گیری آن با دستگاه جذب اتمی شعله ای استفاده شده است. در روش میکرو استخراج تشکیل جاذب در محل، یک سورفکتانت کاتیونی با یک گروه آلکیل مناسب در نمونه ی محلول آبی حل می شود و سپس یک معرف تشکیل زوج یون به محلول اضافه می شود. به خاطر برهمکنش بین سورفکتانت و معرف زوج یون، ذرات بسیار ریز جامد تشکیل می شود. گروه آلکیل سورفکتانت، می تواند به عنوان عامل برهمکنش کننده ی آبگریز با آنالیت برای استخراجاز نمونه های محلول آبی عمل کند. از لیگاند آلی -۵) -۲ برومو- -۲ پریدیلازو) ۵- -(دی متیل آمینو) فنل (Br- PADAP) به عنوان عامل کمپلکس دهنده استفاده شد. عوامل موثر بر میزان استخراج نظیر pH، غلظت لیگاند، نوع و مقدار سورفکتانت، غلظت عامل زوج یون، اثر نمکو اثر یونهای مزاحم بررسی و بهینه سازی شدند. تحت شرایط بهینه انحراف استاندارد نسبی % ۳/۳ حد تشخیص ۰/۶۵ میکروگرم بر لیتر، محدوده خطی ۲ تا ۲۰۰ میکروگرم بر لیتر، فاکتور تغلیظ ۳۰ بدست آمد. این روش برای جداسازی و تعیین کادمیوم در نمونه های آب و غذا با نتایج قابل قبول استفاده شد. از جمله مزایای این روش سادگی، سرعت، قیمت ارزان، بازیابی بالای استخراج و فاکتورهای تغلیظ مناسب می باشد.

میکرو استخراج تشکیل جاذب در محل، جداسازی و اندازه گیری کادمیوم، نمونه های آبی و غذایی