محمد علی محمودی - Assistant Professor, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
مولود میرزایی - Graduated M.Sc. Student, Department of Soil Science, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
مهتاب پیرباوقار - Associated Professor, Department of Forestry, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran

ماده آلی یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که تاثیر زیادی بر ویژگی­های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک دارد. برآورد دقیق تغییرات مکانی ماده آلی خاک بویژه در کشاورزی دقیق الزامی است. هدف از این پژوهش برآورد تغییرات مکانی ماده آلی خاک و وضعیت آن با استفاده از تکنیک رگرسیون کریجینگ در اراضی دشت قروه در استان کردستان می­باشد. بدین منظور تعداد ۱۵۰ نمونه خاک به روش سیستماتیک با فواصل ۲×۲ کیلومتر از عمق ۰ تا ۱۵ سانتیمتری جمع­آوری شد. توزیع اندازه ذرات و مقدار ماده آلی خاک­ها در آزمایشگاه اندازه­گیری شدند. با استفاده از رگرسیون خطی چند متغیره گام به گام رابطه بین مقدار ماده آلی و داده­های بافت خاک (درصد شن، سیلت و رس) و شاخص­های پوشش گیاهی، بدست آمده از تصاویر ماهواره لندست ۸، بدست آمد. به کمک مدل بدست آمده نقشه اولیه ماده آلی خاک تهیه شد. سپس مقدار باقیمانده­های مدل رگرسیونی با روش کریجینگ معمولی درون­یابی شد که پس از ادغام آن با نقشه اولیه، نقشه نهایی ماده آلی خاک بدست آمد. نقشه وضعیت ماده آلی خاک از همپوشانی نقشه ماده آلی خاک با نقشه بافت خاک در چهار کلاس خیلی کم، کم، متوسط و زیاد بدست آمد. نتایج حاصل از رگرسیون خطی چند متغیره نشان داد که متغیرهای درصد رس و شاخص پوشش گیاهی اصلاح شده (SAVI) اثر معنی­داری بر روی مقدار ماده آلی خاک داشتند (۰۵/۰> P). بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی متقاطع روش رگرسیون کریجینگ توانست ۸۴ درصد از تغییرات مکانی ماده آلی خاک را توصیف کند. نقشه وضعیت ماده آلی خاک نشان داد که بیش از ۹۶ درصد از خاک­های منطقه از نظر ماده آلی در وضعیت کم قرار دارند.

Spatial Variability, soil adjusted vegetation index, Remote Sensing