امیر گرد نوشهری - دانشجوی دکتری سازه های آبی، گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
ابراهیم امیری تکلدانی - استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
محمد صدقی اصل - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

با افزایش شیب سطح آب و بستر و یا ایجاد انحنای قابل ملاحظه در خطوط جریان، توزیع فشار عمودی از حالت هیدرواستاتیک خارج می شود. در محیط های متخلخل سنگریزه ای به دلیل افت شدید انرژی و اختلاف زیاد بین تراز آب بالادست و پایین دست محیط، توزیع فشار از نوع غیر هیدرواستاتیک مورد انتظار است. در این مقاله با استفاده از تئوری پای باکینگهام و تحلیل رگرسیون، رابطه ای برای نیمرخ طولی سطح آب در محیط های متخلخل سنگریزه ای ارائه شده و همچنین با استفاده از معادله اولر و با در نظر گرفتن اثرات شیب زیاد و انحنای عمودی خطوط جریان، رابطه توزیع فشار غیر هیدرواستاتیک در محیط های متخلخل سنگریزه ای به دست آمده است. نتایج آزمایشگاهی نیمرخ طولی سطح آب و نیمرخ طولی فشار وارد بر کف در محیط متخلخل سنگریزه ای با قطر متوسط ذرات ۶۸/۱ سانتی متر و دو طول ۵/۰ و ۰/۱ متری تطابق خوبی با روابط ارائه شده نشان می دهند به طوری که متوسط قدر مطلق خطای نسبی مقادیر محاسباتی این دو نیمرخ به ترتیب برابر با ۳۱/۱ و ۷۱/۱ درصد است.

جریان متلاطم, مصالح درشت دانه, معادله اولر, نیمرخ سطح آب, نیمرخ طولی فشار