زهرا رمضانی - مدرس حق التدریس دانشگاه پیام نور قم
علی رضا واعظی - هیت علمی دانشگاه زنجان دانشکده کشاورزی گروه خاکشناسی
فاطمه بابایی - دانشجوی دکتری فیزیکو حفاظت خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان

سطح اغلب خاک های مناطق خشک و نیمه خشک دارای سله، درز و شکاف است که تاثیر بسزایی بر هدایت هیدرولیکی خاک دارند. به این منظور در تحقیق حاضر به مطالعه تغییرات زمانی تراکم درز و شکاف، تشکیل سله و تاثیر این پدیده ها بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک پرداخته شد. آزمایش در سه خاک با بافت­های (رسی، لومی و لوم رس شنی) طی چهار تداوم باران (۱۵، ۳۰، ۴۵ و ۶۰ دقیقه) در ۸ تکرار طراحی شد. بر اساس نتایج، خاک لوم رس شنی دارای کم ترین مقدار هدایت هیدرولیکی اشباع بود (cm/h ۰۲/۲۱). علت این موضوع ضخامت بیش تر سله (mm ۱۶/۳) و تراکم کم تر درز و شکاف (m/m۲۹۲/۱) در خاک لوم رس شنی نسبت به دو خاک لومی و رسی ارزیابی شد. خاک رسی، به دلیل ضریب انبساط پذیری خطی بالاتر دارای بیش ترین تراکم درز و شکاف بود. این موضوع سبب افزایش هدایت هیدرولیکی این خاک نسبت به نمونه قبل از بارندگی شد.

تراکم درز و شکاف, ضخامت سله, ضریب انبساط پذیری خطی