آذر داربویی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آب، گرایش مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
آرش آذری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه رازی، کرمانشاه

در این مقاله با بررسی تغییرات بارش و دما در دوره ی آتی که دو پارامتر بسیار مهم تغییر اقلیم هستند، پیش بینی می کنیم که در آینده این پارامتر ها تحت تاثیر تغییر اقلیم به چه میزان تغییرات کاهشی یا افزایشی خواهند داشت. در این مقاله برای دوره ی آماری مشاهداتی ازسه ایستگاه باران سنجی ورله، جلوه گیرعلیا وگوهر چقا وایستگاه سینوپتیک کرمانشاه(درون محدوده)وایستگاه کشاورزی سرارود (خارج از محدوده )به روش تیسن خروجی ۳۰ سال بارش بین سال های۱۹۸۹ تا پایان ۲۰۱۸ استخراج گردیدبرای پیش بینی دما و بارش از سه مدل گردش عمومی AOGCM مربوط به گزارش ششم شاملBCC_CSM۲-MR،IPSL_CM۶A_LRو MRI_ESM۲ با سناریو های انتشارSSP ۱-۲-۶ ، SSP ۲-۴-۵ ، SSP ۳ -۷-۰وSSP ۵-۸-۵مورد بررسی قرار گرفته اند. در مرحه ی بعد برای ریز مقیاس نمایی آماری از روش دلتا جهت تولید داده های مختص به منطقه استفاده شده است . خروجی این مدل برای دو دوره ی آماری ۲۰۱۹-۲۰۴۹و۲۰۵۰-۲۱۰۰در چهار ایستگاه محلی برای مدل ها و سناریو های یاد شده بدست آمده است. به منظور بررسی میزان دقت و کارایی مدل ها از آزمون نیکویی برازش شامل معیارهایRMSE ، NRMSEو R استفاده شده است . مدل MRI_ESM۲ با ضرایب ۰,۴۷ ، ۳۱,۶۲ ،۰,۱۷۱ برای بارش ۰,۹۷۵ ،۱,۶۵۵ ، ۰,۰۵ برای دما به ترتیب باR ، RMSEو NRMSE کمتر دارای بیشترین دقت و کارایی در پیش بینی این کمیت ها خواهند داشت. مدل های AOGCM درتخمین میانگین بلند مدت دما و بارش منطقه با یکدیگر تطابق نداشته که خود بیانگر عدم قطعیت در نتایج این مدل هاست. در پیش بینی ها به یک مدل اکتفا نشده و مدل ها به میزان همخوانی با داده های مشاهداتی،وزن مختص به خود را در پیش بینی خواهند داشت. علاوه بر بهترین مدل از مدل هیبرید که از وزن دهی سه مدل ذکر شده به دست آمده برای پیش بینی بارش و دما در منطقه مورد مطالعه استفاده می شود.در نهایت نتایج پیش بینی در دوره های آماری ۲۰۱۹-۲۰۴۹و۲۰۵۰-۲۱۰۰ به ترتیب ،برای میانگین بلند مدت دما ۳و ۱۳درصد افزایش و میانگین بلند مدت بارش به میزان ۳ درصد افزایش و۵ درصد کاهش را نشان می دهند. با در نظر گرفتن این تغییرات در مدیریت منابع آب می توان از آثار سوء تغییر اقلیم بر منابع آب منطقه کاست.

تغییراقلیم، گزارش ششم، مدل گردش عمومی AOGCM، دشت میاندربند، دما و بارش