مریم بذرکار - کارشناس حقوقی اداره کل حقوقی شهرداری شیراز و کارشناس ارشد حقوق خصوصی، شیراز، ایران

دیه را عقل هم معنی کرده اند زیرا از معانی عقل. منع است و نهی و دیه مانع جرآت بر ارتکاب جنایتمی گردد. در قرون اخیر افراد در تلاش بوده اند تا با ایجاد ضوابط و مقررات در زندگی اجتماعی و گروهی خود درقالب قرارداد اجتماعی به این رویه نظم و سامان بخشند. در این میان عناصری از گذشته های دور و ورود آنها بهزندگی مدرن آمروزی باعث ایجاد تحولات و نگاه های جدیدی در عرصه مسائل حقوقی و اجتماعی شده است. دیهنیز یکی از همین موضوعات است. این روند کمکم با گذشت زمان و ورود عناصر و اجزای تازه وارد مرحله ایجدید شد. در دین اسلام که دین رسمی حکومت جمهوری اسلامی ایران است این نهاد با صراحت و تاکید موردقبول قرار گرفت و این نشان می دهد که دیه از احکام امضایی اسلام است که در واقع در راستای ایجاد صلح وصفا در میان خانواده ها و قبایل عرب که از نظر مسائل اجتماعی در سطح بسیار پایین قرار داشتند به وجود آمد وتوسط اسلام تایید شد. این اختلافات به حدی شدید بود که موجب بروز جنگ در میان قبایل عرب می شد و گاهتا سالیان دراز ادامه می یافت. با گذشت زمان و نفوذ اندیشه های جدید حقوقی مردم هم در راستای ایجاد یکسیستم حقوقی منظم و با ثبات سعی در ایجاد یک جامعه متشکل و مترقی در قالب های جدید و منطبق باتحولات روز بودند و از آنجا که انسان موجودی فطرتا اجتماعی است با تشکیل اجتماعات تلاش داشت تا این نیازخود را برطرف سازد که مستلزم ایجاد نظم و حکومت قانون و وضع قوانین و مقررات است تا بدین وسیله قوام وثبات جامعه حفظ شده و زمینه امنیت فردی و اجتماعی به وجود آید. برهمین اساس قوانین حاکم بر هر جامعهمحدودیت هایی برای افراد خود و در برابر تجاوز و تعدی بر این محدودیت ها واکنشی را در نظر گرفته است؛ بدینصورت حقوق جزا به وجود آمد. در ایران هم با توجه به سابقه وجود اسلام و اهمیت آن در نزد مردم و اجرای آندر جامعه، این آمر تجلی یافت و با پیروزی انقلاب اسلامی و حاکمیت قوانین اسلامی محرز و مسلم شد. در میاناحکام اسلام، احکام جزایی آن از اهمیت بسیاری برخوردار است چرا که امروزه به رقیبی برای حقوق غیر آنتبدیل شده است. دیه نیز یکی از این احکام است. در این پژوهش به ارزیابی حقوقی قانون دیه و جبران خساراتجهت کارمندان شهرداری کلانشهر شیراز پرداخته شده و نتایج در قالب جداول و نمودارهای مختلفی ارائه شده است.

ارزیابی حقوقی، قانون دیه، جبران خسارات، احکام فضایی، کارمندان شهرداری کلانشهر شیراز