محمد جعفربیکی - دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد سنندج ، دانشجوی دکتری حرفه ای دامپزشکی ، سنندج ، ایران
هیوا کریمی دره آبی - دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد سنندج ، استادیار گروه بهداشت مواد غذایی ، سنندج ، ایران

مقدمه و هدف : مسمومیت غذایی با استافیلوکوک یک بیماری گوارشی است که در اثر مصرف مواد غذایی آلوده به انتروتوکسین های تولید شده توسط استافیلوکوکوس اورئوس (SEs) ایجاد می شود. شیر و فرآورده های آن منابع شناخته شده بیماری های منتقله از غذا هستند.هدف از این تحقیق جداسازی و شناسایی استافیلوکوکوس اورئوسهای تولید کننده انتروتوکسین B از پنیر خام توزیع شده در سطح شهرستان یزد بود.روش کار: این مطالعه توصیفی - ازمایشگاهی بر روی ۱۲۰ نمونه از پنیر خام تولیدی در مراکز فروش فراورده های لبنی توزیع شده در سطح شهرستان یزد انجام گرفت . به منظور ترغیب رشد استافیلوکوکوس نمونه ها ابتدا در محیط کشت cook meat حاوی نمک قرار گرفتند و سپس بر روی محیط جامدبردپارکر کشت داده شدند. کشت بر روی محیط mannitol salt agar به منظور تجزیه قند mannitol و تست های تکمیلی از جمله تست کواگولاز، کاتالاز نیز انجام گرفت . تست مولکولی PCR بااستفاده از DNA استافیلوکوکوس اورئوس برای ژن nuc و در صورت تایید برای شناسایی ژن عامل حدت seb دراستافیلوکوکوس انجام پذیرفت .نتایج : از ۱۲۰ نمونه پنیر خام جمع آوری شده ۶۱ نمونه (۸.۵۰%) بر روی محیط کشت bird parker agar رشد کردند. ۵۰ نمونه (۹.۸۱%) نیز بر روی محیط کشت mannitol salt agar رشد نمودند که همگی کواگولاز مثبت بودند و استافیلوکوکوس اروئوس تشخیص داده شدند (۶.۴۱%) . از ۵۰ ایزوله استافیلوکوکوس اورئوس کواگولاز مثبت و ۵۰ (%۱۰۰) جدایه دارای ژن انتروتوکسین B بودند.نتیجه گیری : پنیر سنتی یزد برای مصرف کنندگان خطرناک می باشد. بخش قابل توجهی از نمونه ها آلوده به استافیلوکوکوس اورئوس بودند و همگی آلوده به انتروتوکسین B بودند؛ لذا باید توجه بیشتری به رفاه حیوانات و بهداشت تولید پنیر به ویژه کیفیت شیر خام برای ارتقای ایمنی این محصولات سنتی شود.

استافیلوکوکوس اورئوس ، انتروتوکسین B، پنیر خام ، شهرستان یزد