مهسا عبادی - Department of Psychiatric Nursing, Nursing Care Research Center, School of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
مرجان مردانی حموله - Department of Psychiatric Nursing, Nursing Care Research Center, School of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
نعیمه سیدفاطمی - Department of Psychiatric Nursing, Nursing Care Research Center, School of Nursing and Midwifery, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran (Corresponding author) Tel: ۰۲۱-۴۳۶۵۱۷۲۲ Email: seyedfatemi.n@iums.ac.ir
مهناز قلجه - Community Nursing Research Center, Department of Nursing Management at School of Nursing and Midwifery, Zahedan University of MedicalSciences, Zahedan, Iran
شیما حقانی - Biostatistics, Nursing Care Research Center, Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran

زمینه و هدف: مادران کودکان مبتلا به اوتیسم در مقایسه با مادران کودکان عادی یا مادران کودکان مبتلا به سایر اختلالات رشدی، بیشتر در معرض ابتلاء به استرس مرتبط با نقش والدی هستند. هدف تحقیق حاضر، تعیین تاثیر آشکارسازی هیجانی از طریق نوشتن بر استرس مادران کودکان مبتلا به اوتیسم بود. روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون ­پس آزمون و دارای گروه کنترل بود. از هفت مدرسه کودکان اوتیسم در شهر تهران، چهار مدرسه در گروه آزمون و سه مدرسه در گروه کنترل قرار گرفت. سپس، از میان مادران، ۷۰ نفر از مادرانی که دارای فرزندان مبتلا به اوتیسم مشغول به تحصیل در این مدارس بودند، به شیوه نمونه گیری مستمر جهت پژوهش انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمون، هر یک ۳۵ نفر، قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، فرم مشخصات فردی و ابزار استرس والدی Abidin توسط هر دو گروه تکمیل شد. برای گروه آزمون، مداخله آشکارسازی هیجانی از طریق نوشتن آموزش داده شد و این گروه هفته ای دو بار در طول هشت هفته در مدت ۱۵ دقیقه آن را اجرا کردند. در گروه کنترل، مداخله ای صورت نگرفت. پس از هشت هفته از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد و مداخله انجام شده به گروه کنترل نیز آموزش داده شد. تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه ۱۶ انجام شد. یافته ها: آزمون تی مستقل، اختلاف معنی داری قبل از مداخله در میانگین استرس والدی دو گروه کنترل (۹۲/۱۳ ± ۳۷/۱۱۹) و آزمون (۰۱/۱۴ ± ۸۱/۱۱۸) نشان نداد (۸۷۱/۰ p=و ۸۷۱/۰ t=). در مرحله پس آزمون، میانگین نمره استرس والدی در گروه آزمون (۲۹/۱۲ ± ۷۸/۱۲۸) در مقایسه با گروه کنترل (۶۵/۱۷ ± ۴۵/۱۲۲)  به طور معنی داری متفاوت بود استرس والدی گروه آزمون افزایش بیشتری نشان داد (۰۴۷/۰p= و۶۸۶/۱- t=)، در حالی که در گروه کنترل، تفاوت معنی دار مشاهده نشد (۰۵۵/۰ p=و ۹۸۵/۱- t=). مداخله آشکار سازی هیجانی از طریق نوشتن بر زیرمقیاس های تعامل ناکارآمد والد- کودک و کودک دشوار تاثیر منفی داشت و باعث افزایش آن ها شد اما موجب کاهش استرس در زیر مقیاس آشفتگی والدی گردید. نتیجه گیری کلی: از آن جا که آشکار سازی هیجانی از طریق نوشتن، استرس والدی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم را افزایش داد، پیشنهاد می شود مداخله ای با عناوین نوشتاری خنثی یا مثبت جهت استرس والدی مادران کودکان مبتلا به اوتیسم، اجرا گردد.

Written Emotional Disclosure, Autism Spectrum Disorder, Parenting Stress, آشکار سازی هیجانی از طریق نوشتن, اختلال طیف اوتیسم, استرس والدی