محمد جواد نشاط - کارشناس ارشد رشته حقوق مالی و اقتصادی دانشگاه آکسفورد انگلستان،وکیل پایه یک دادگستری

پژوهش حاضر به منظور بررسی جایگاه حقوقی تابعیت و اقامتگاه بین المللی شرکت های چند ملیتی در حقوق ایران می باشد. در اینجا لازم است جهت روشن شدن حدود و ثغور این موضوع، برخی مفاهیم موجود در آن تشریح گردد و انجام این پژوهش می تواند ضمن انعکاس کاستی ها و ضعفهای موجود دولت ضمن توجه لازم به قانون اساسی و فرهنگ حاکم بر کشور با استفاده از تجارب سایر کشورهای موفق در این زمینه روند جدیدی را در خصوص تابعیت و اقامتگاه بین المللی شرکت های چند ملیتی در حقوق ایران ایجاد و پیشنهاد نماید ، شرکت های چند ملیتی به علت ساختار حقوقی و تجاری خود، مسائل پیچیده ای را در حوزه حقوق بین المللی عمومی ، خصوصی و تجارت بین الملل مطرح نموده اند. این چنین پیچیدگی ها ناشی از ساختار پیچیده این شرکت ها موجب گردیده از زوایای مختلفی قابل تحقیق و بررسی باشند. در تحقیق حاضر تلاش شده است با توجه به تاثیر هر یک از این مقولات بر سایر جنبه های مرتبط با شرکت های چند ملیتی، تحقیقی جامع صورت گیرد که با تکیه بر تحلیل ساختار حقوقی این شرکت ها و تجزیه و تحلیل مسائلی چون تابعیت و اقامتگاه آنها و بیان مسیرهای ورود آنها پرداخته شود . روش تحقیق حاضر به صورت توصیفی- تحلیلی است. از جمله مفاهیم حقوقی مشترک در حقوق داخلی و حقوق بین المللی، موضوع اقامتگاه و تابعبت بین المللی شرکت های چند ملیتی می باشد، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ این پرسش هست که ، در شرایط کنونی و با در نظر گرفتن قوانین موجود ، تابعیت و اقامتگاه بین المللی شرکت های چند ملیتی در حقوق ایران چگونه تعیین می شود؟ نتایج نشان داد که تابعیت بین المللی شرکت های چند ملیتی بر اساس ملاکهای تعیین شده در قانون ، تابعیت شرکت مادر و فرعی مشخص می شود و شرکت مادر تابعیت مرکز اصلی را دارد و شرکت فرعی هم اگر در ایران ثبت و مرکز اصلی داشته باشد،تابع قانون ایران است و تعیین اقامتگاه بین المللی شرکت در جهت تعیین تابعیت اشخاص حقوقی می باشد .

اقامتگاه،تابعیت، شرکت چند ملیتی، حقوق بین الملل، تجارت بین المللی خصوصی .