عبداله نوری - گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
عطاالله محمدی ملقرنی - گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
ایرج نوروش - گروه حسابداری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده در سال­های اخیر سرمایه­گذاران متوجه شدند که یک سری بی نظمی­هایی (اثرات تقویمی) در بازار سرمایه وجود دارد که می­توان از طریق آن­ها بازده اضافی کسب کرد. در بیقاعدگیهای تﻘویمی، عامل زمان است که بر بازار سرمایه اثر میگذارد. این گونه اثرات را اثرات تﻘویمی می­نامند. از این رو، هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل اثر تقویمی ماه مبارک رمضان بر اهم ویژگی­های بازار سرمایه است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت و روش تحقیق، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل اساتید دانشگاهی حرفه حسابداری، تحلیلگران و خبرگان معامله­گری در بازار سرمایه ایران است. در این تحقیق با استفاده از پیشینه پژوهش و مراجعه به هشت خبره و مصاحبه با آن­ها، ۶ شاخص به عنوان ویژگی­های مهم بازار سرمایه که می­تواند از اثر تقویمی ماه مبارک رمضان اثرپذیر باشد، شناسایی شد. سپس با استفاده از ۱۴ پرسشنامه جهت تعیین روابط علی این شاخص­ها، از خبرگان نظرخواهی شد. در نهایت، به منظور کاوش شبکه روابط علت و معلولی، تعیین میزان درجه تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هریک از شاخص­ها و اولویت­بندی آن­ها از تحلیل سلسله مراتبی فازی، رویکرد دیمتل فازی و تاپسیس فازی استفاده شد. بنابر نتایج بدست آمده، ریسک سرمایه با اهمیت­ترین شاخص است. این نتیجه حاکی از آن است که این شاخص در ماه مبارک رمضان به شدت دستخوش تغییرات قرار می­گیرد و توجه به آن ضروری است. سپس به ترتیب شاخص­های حجم معاملات، ریسک غیرسیستماتیک، بازده سهم، ریسک نقدشوندگی و بتای تعدیل شده دارای اهمیت هستند. همچنین حجم معاملات به عنوان اثرگذارترین شاخص شناخته شد. لذا حجم معاملات بر سایر شاخص­ها اثرگذاری بیشتری دارد. همچنین، ریسک غیرسیستماتیک به عنوان تاثیرپذیرترین شاخص شناسایی شد.

واژه های کلیدی: اثر تقویمی, ماه رمضان, بازار سرمایه, منطق فازی, رویکرد تصمیم گیری گروهی