زبان فارسی یکی از زبانهای زنده و پویای دنیا محسوب می شود که در زمینه دستوری هر چند کند اما تغییر و تحولاتی داشته است .مبحث جامد و مشتق در میان دستورنویسان زبان فارسی با تعاریف متفاوتی آمده است در ابتدا قاعده جامد و مشتق برگرفته از دستور زبان عربی بوده است . دستورنویسان جدید فارسی کوشیده اند تا آنجا که می توانند این مبحث را از دستور عربی دور کرده و به حیطه ی دستور فارسی نزدیک کنند. در مقاله ی پیش رو سعی شده با بیان نظرات دستورنویسان از گذشته تاکنون به تحلیل این مقوله بپردازد و در آخر بدین نتیجه می رسد که یکسری تناقضات در دیدگاه های آنها وجود دارد و با بررسی نظرات محققین در این زمینه راه حل هایی را ارائه می کند.