محجوبه لک - دانشجوی کارشناسی ارشد بیوشیمی، گروه زیستشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اراک، ارا ک
محمدحسین آبنوسی - دانشیار بیوشیمی، گروه زیس تشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اراک، ارا ک

سلولهای بنیادی مزانشیم مغز استخوان (BMSCs) قابلیت تقسیم و تمایز داشته و پیش ساز سلولهای استئوبلاست هستند. استئوبلاست ها در مواقع آسیب بافت وظیفه ترمیم و تولید ماتریکس استخوان را به عهدهدارند. انسان مرتبا از طریق غذا، تنفس و تماس با انواع محصولات مصرفی و پزشکی در معرض DEHP قرار می گیرد. BMSCs از طریق خون به DEHP آلودهشده و تکثیر و تمایز آنها تحت تاثیر قرارگرفته ، لذا جمعیت آنها و استئوبلاست ها کاهش میابد. کورکومین با خاصیت آنتی اکسیدانی از BMSCs در برابر آسیب های اکسیداتیو ناشی از DEPH محافظت می کند. لذا در این پژوهش توانائی کورکومین در کاهش اثرات نامطلوب DEHP بر BMSCs بررسی شد. روش کار: BMSCs با غلظت های منتخب ۱۰۰ و ۵۰۰ میکرومولار DEHP و ۱/۰ میکرومولار کورکومین به مدت ۹۶ ساعت تیمار و توانایی زیستی ، میزان پروتئین سلولها، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی CAT) و (SOD، غلظت مالوندی آلدئید((MDA و میزان آنتی اکسیدانکل ((TAC اندازهگیری شد. نتایج : دادهها نشان داد DEHP باعث کاهش توانایی زیستی و تکثیری BMSCs، کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی ، کاهش TCA، افزایش میزان MDA شد. غلظت های کم کورکومین (۰۵/۰ تا ۲۵/۰ میکرومولار) اثر نامطلوبی بر توان زیستی سلول ها نداشته اما غلظت ۱/۰ میکرومولار کورکومین باعث افزایش معنی دار (p<۰.۰۵) توان تکثیری سلولهای BMSCs شد. تیمار هم زمان کورکومین توانست اثر سمی DEHP را بهبود بخشد ولی نتوانست اثر نامطلوب این آلاینده زیست محیطی را در مقایسه با گروه کنترل کاملا برطرف کند. نتیجه گیری: از آنجا که تیمار ۹۶ ساعته کورکومین نتوانست اثرات نامطلوب DEHP بر BMSCs بهبود ببخشد، پیشنهاد می شود تیمار با این ترکیب گیاهی در طولانی مدت انجام شود.

سلول بنیادی مزانشیم مغز استخوان، دی-۲-اتیل هگزیل فتالات، کورکومین ، استرس اکسیداتیو