حسین طایفی نصرآبادی - گرو ه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگا ه تبریز، تبریز
بهناز عابدی - گرو ه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگا ه تبریز، تبریز
داوود کیانی فرد - گرو ه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگا ه تبریز، تبریز
مهدی بساکی - گرو ه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگا ه تبریز، تبریز

آرتیمیزینین یک ترکیب موثره گیاه دارویی آرتمیزیا آنووا است که در درمان بیماریهای عفونی و التهابی ، مالاریا، سرطان و دیابت استفاده می شود. بررسی ها نشان داده است که مصرف این ترکیب گیاهی بخصوص در دوزهای بالا از طریق افزایش رادیکال های آزاد و فرایند استرس اکسیداتیو سبب آسیب های بافتی از جمله آسیب بافت بیضه و شاخص های اسپرمی می شود. -Nاستیل سیستئین (NAC) از جمله ترکیبات آنتی اکسیدانی است که به واسطه دارا بودن گروه سولفیدریل توانایی حذف رادیکال های آزاد را دارد. هدف از این تحقیق بررسی نقش احتمالی NAC بر کاهش آسیب های ناشی از مصرف آرتمیزینین بر روی شاخص های اسپرمی می باشد. جهت این عمل ابتدا ۳۰ سر موش نر بالغ با وزن تقریبی ۳۰-۲۵ گرم به طور تصادفی به ۳ گروه ۱۰ تایی تقسیم گردیدند. گروه اول (کنترل) تنها روغن ذرت و DMSO (۱/۰ درصد) را به عنوان حلال آرتمیزینین دریافت نمود. گروه دوم Art-) (۲۵۰ دوز بالای آرتمیزینین ( mg/kg۲۵۰) حل شده در حلال و گروه سوم (Art-۲۵۰+NAC-۱۵۰) بطور همزمان دوز بالای آرتمیزینین mg/kg)۲۵۰) بعلاوه mg/kg) NAC۱۵۰) حل شده در حلال را به مدت ۷ روز بصورت گاواژ دریافت کردند. اپیدیدیم گروه های مختلف جهت بررسی شاخص های اسپرمی مورد استفاده قرار گرفت . نتایج حاصل نشان داد که آرتمیزینین در دوز بالا (Art-۲۵۰) سبب کاهش معنی دار تعداد اسپرم، درصد تحرک و درصد زنده مانی اسپرم نسبت به گروه کنترل گردید. همچنین تجویز همزمان mg/kg) NAC۱۵۰) با آرتمیزینین mg/kg)۲۵۰) باعث جلوگیری از آسیب های ناشی از مصرف دوز بالای آرتمیزینین بر روی شاخص های اسپرمی گردید.

آرتمیزینین ، -Nاستیل سیستئین ، شاخص های اسپرمی ، درمان ترکیبی .