قمر پودینه - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
آرمان بیرقدار کشکولی - استادیار، گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

گیاه دارویی باستانی توتون با نام علمی Nicotiana tabacum با نام فارسی توتون، گیاهی از خانواده Solanaceae و در دنیا بیشتر به عنوان گیاه صنعتی و در تولید دخانیات و سیگار کاربرد دارد. امروزه ترکیبات دارویی در این گیاه شناسایی شده که اهمیت این گیاه در حوزه گیاهان دارویی را پررنگ نموده است . مهمترین اندام گیاه برگها می باشد که محل تجمع ترکیب مهم و ارزشمند نیکوتین می باشد. علاوه بر ترکیبات ازت دار و آلکالوییدهای شاخصی چون نیکوتین ، سایر متابولیت های ثانویه همچون آنابازین ، نورنیکوتین ، میوسمین ، روتین ، اسید کلروجینیک ، اسکوپولین و اسکوپولتین ، رزمارینیک اسید، سینامیک اسید، لوتئین و وانیلیک اسید، اسکلارئول و سولانول اشاره نمود. این گیاه دارویی در درمان و بهبود بیماری کرونا، آلزایمر، پارکینسون و ترکیبات زیست فعال آن دارای خاصیت آنتی میکروبی ، آنتی باکتریال ، ضد قارچی ، ضد اضطراب و استرس می باشد. این گیاه خاصیت حشره کشی قوی نیز دارد.در این مقاله سعی گردیده است جنبه های متفاوت و عمدتا غیردخانی این گیاه دارویی باستانی و پتانسیل ایجاد ارزش افزوده آن مورد ارزیابی قرار گیرد.

گیاه دارویی ، توتون، نیکوتین ، کرونا، حشره کش .