میترا جباری - استادیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، سیستان و بلوچستان
مجید جعفری - استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی سراوان و شرکت دانش بنیان رویان گیاه شستون سبز، سراوان، سیستان وبلوچستان
زهرا کوچک پور - پژوهشگر، دانش آموخته دکتری اصلاح نباتات، دانشکد ه کشاورزی، دانشگا ه زابل، زابل، سیستان و بلوچستان و اداره امور عشایر، شهرستان سیب وسوران، سیستان و بلوچستان

آشواگاندا یا گیلاس زمستانه با نام علمی Withania somnifera از جمله گیاهان دارویی مناطق معتدل و گرمسیری به شمار می ورد و در درمان طیف وسیعی از بیماریها کاربرد دارد. بحرانی ترین مرحله زندگی گیاهان دارویی جوانه زنی بوده، زیرا اکثرا دارای قوه نامیه کم و مشکل در جوانه زنی و استقرار گیاهچه به خصوص در مواجهه با تنش های غیرزیستی می باشند. لذا تاثیر تنش شوری بر فاکتورهای جوانه زنی این گیاه مورد بررسی قرار گرفت . آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار ۳۰ بذری در سال ۱۴۰۰ اجرا گردید. تیمارها شامل تنش شوری در چهار سطح پتانسیل اسمزی صفر، ۳، ۶ و ۹ بار اعمال شده توسط کلرید سدیم (NaCl) بود. شاخص های جوانه زنی GRS (تعداد کل بذور جوانه زده) و GRP (درصد جوانه زنی )، MGT (متوسط زمان لازم برای جوانه زنی )، MGR (متوسط نرخ جوانه زنی ) و GSP (سرعت جوانه زنی ) برآورد گردید. در شرایط پتانسیل اسمزی صفر (آب مقطر)، بذور بعد از دو روز شروع به جوانه زنی کرده و در سطح دوم تنش شوری (پتانسیل اسمزی bar ۳) جوانه زنی از روز ششم شروع شد. تیمار شاهد (آب مقطر) بالاترین درصد و سرعت جوانه زنی را در مقایسه با دیگر سطوح پتانسیل اسمزی داشت . بذور در پتانسیل اسمزی ۳ بار در مدت طولانی تری به درصد و سرعت جوانه زنی تیمار شاهد رسیدند. تغییرات میانگین شاخص های مورد بررسی در سطح تنش صفر و ۳ بار تفاوت مشخصی با سایر سطوح داشتند.

پتانسیل اسمزی، شاخص جوانه زنی ، پکیج R