مهدی آقاباقری - PhD Student, School of Islamic Education, Department of Curriculum Planning, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
محمود مهرمحمدی - Professor, School of Humanities, Department of Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
خسرو باقری نوع پرست - ۳Professor, School of Psychology and Education, Department of Philosophical and Social Foundations of Education, University of Tehran, Tehran, Iran

مقدمه: برزویه طبیب که به مقام حکمت و خردمندی نیز رسیده، یکی از چهره های درخشان شاهنامه در عهد ساسانیان و به گونه ای ویژه دربار انوشیروان است. وی در یافتن درخت بقاء راهی هند می شود و پس از تحمل رنجی شایان کتاب به پهلوی ترجمه شده و به دربار ایران می رسد و چون برزویه نام نیکو ماندن از آدمی را اولویت می داند، باب نخست به نام برزوی حکیم نگاشته می شود. روش بررسی:: بر اساس روشی تاریخی-تحلیلی-تربیتی منابع مرتبط با پژوهش حاضر مورد واکاوی اندیشه ورزانه قرار گرفتند. شاید برزویه و بزرگمهر یک شخصیت باشند اما در شاهنامه این دو نام دو شخصیت بزرگ هستند که یکی پزشک و دیگری وزیر است و نکته قابل توجه آن است که توسعه واقعی حاصل نمی شود مگر آنکه تفکر، طراحی، تدوین، اجرا و ارزشیابی توسعه همه جانبه در نظر گرفته شود. نتایج: نخست آنکه تربیت ایران باستان در ردیف کهن الگوهای تربیتی است که حاصل تعامل تمدن ایران با تمدن های شرق و غرب خود است و دوم آنکه دلالت های تربیتی شاهنامه را عطف به انواع تربیت می توان بازنمود کرد که این انواع تربیت در سطح پایه در راستای نیل به کمال انسانی و در مرتبه عالی عبارتند از تربیت شهودی و جاودانه مانی. نتیجه گیری: یکی از اصول آموزش از جمه آموزش پزشکی معرفی الگو برای دانشجویان است. با توجه به اینکه برزویه، طبیبی نام دار بوده که علاوه بر پزشکی توانسته در زمینه های دیگر نظیر فلسفه، زبان شناسی، ادبیات و منطق تبحر پیدا کند می تواند الگویی مناسب جهت فراگیر امروزین باشد.

Borzuya, Khosravani education, Shahnameh, Educational archetype, برزویه, تربیت خسروانی, شاهنامه, کهن الگوی تربیتی