مهدی دلقندی - استادیار گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران.
ساناز جورابلو - دانشجوی دکتری، دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران.
زهرا گنجی نوروزی - استادیار گروه آب و خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران.

پایش خشک سالی یکی از اجزاء اساسی مدیریت ریسک خشک سالی می باشد. در این پژوهش، وضعیت خشک سالی در منطقه سمنان با استفاده از ۱۳ مدل جهانی گردش عمومی جو، تحت دو سناریوی انتشار گازهای گلخانه ای (RCP۴.۵ و RCP۸.۵) و سه سطح ریسک (۲۵/۰، ۵۰/۰ و ۷۵/۰) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، شاخص خشک سالی بارش استاندارد شده (SPI) و شاخص شناسایی خشک سالی (RDI) برای سه دوره آتی (۲۰۳۹-۲۰۱۰، ۲۰۶۹-۲۰۴۰ و ۲۰۹۹-۲۰۷۰) و دوره گذشته (۲۰۰۹-۱۹۶۵) در چهار مقیاس زمانی مختلف (ماهانه، ۳ ماهه، ۶ ماهه و سالانه) محاسبه شد. شاخص SPI و RDI محاسبه شده برای سناریوهای مختلف تغییر اقلیم با نتایج دوره گذشته مقایسه شد. نتایج نشان داد که در سناریوی RCP۸.۵ در مقایسه با سناریوی RCP۴.۵، دوره های ترسالی و خشک سالی بیشتری وجود خواهد داشت. مدت خشک سالی پیش بینی شده توسط شاخص RDI نسبت به شاخص SPI (در مقیاس های سالانه و سه ماهه) تحت هر دو سناریوی انتشار در دوره آتی (۲۰۹۹-۲۰۱۰) نسبت به دوره گذشته (۲۰۰۹-۱۹۶۵) کاهش داشته است؛ اما تعداد خشک سالی ها افزایش یافته است. علاوه بر این، شاخص های خشک سالی RDI و SPI (تحت هر دو سناریوی انتشار) برای مقیاس های زمانی ۳ ماهه و سالانه به ترتیب، افزایش و کاهش مقدار و شدت خشک سالی را نشان دادند. این نتایج بیانگر این است که افزایش ریسک خشک سالی در اثر گرمایش جهانی ناشی از فعالیت های انسانی، در حال افزایش است.

تغییر اقلیم, سناریوهای انتشار, خشک سالی, SPI, RDI