سمیه برجعلی لو - عضو هیات علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

مقدمه: طی مطالعات انجام شده یکی از شایع ترین اختالالت روانشناختی، اضطراب و افسردگی شناخته شده است. پیامدهای اختالالت حاضر چالش هایی در زندگی افراد ایجاد می کند و درمان اختالالت حاضر نیز درمانگران را با چالش عود مواجهه می کند. از این رو پیشگیری یکی از راهکارهای مهم در این زمینه است. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مداخالت روانشناختی شایع و اثرگذار برای پیشگیری از اضطراب و افسردگی است. روش شناسی: مطالعه حاضر به شیوه مطالعه مروری انجام شد. PubMed, Scopus, PsycINFO Web of Science, ProQuest, Google جستجوی پایگاههای اطلاعاتی ,Scholar, Ovide, Elsevier با استفاده از کلمات کلیدی "پیشگیری"، "مداخله"، "اضطراب" و "افسردگی" در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ انجام شد. یافته ها: از ۳۷۸ مقاله انتخاب شده پس از اعمال معیارهای ورود و خروج ۱۸ مطالعه استخراج شد. ۱۸ مطالعه انتخاب شده به شیوه سیستماتیک ریو و متاآنالیز انجام شده بود که در مجموع ۴۲۲ مقاله را مورد بررسی قرار داده بودند. مطالعات حاضر نشان داد که مداخله شناختی – رفتاری CBT شایع ترین رویکرد روانشناختی برای پیشگیری از افسردگی و اضطراب است. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد که مداخالت پیشگیرانه بر پایه مدرسه در مرحله کودکی و نوجوانی به شیوه مداخالت شناختی-رفتاری و بسته های ارتقاء تاب آوری در پیشگیری از اضطراب و افسردگی در این دوران اثربخش بوده است. مداخله حاضر در دوران بزرگسالی نیز اثربخش بوده است. رویکرد شناختی-رفتاری بر پایه اینترنت و تکنولوژی های نوین یکی از رویکردهای نوین و شایع در مطالعات حاضر است. لذا ضرورت توجه به مداخالت روانشناسی پیشگیرانه در مطالعات داخل کشور و مراکز ارتقاء سلامت روان مورد توجه است.

پیشگیری، اضطراب، افسردگی، مداخله روانشناسی، رویکرد شناختی-رفتاری