حسن مروتی - گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایرا ن
کاوه اسفندیاری - گروه بیولوژی، دانشگاه ویلفرید لوئیر، واترلو، کانادا.
مینا امیری فراهانی - گروه بیولوژی، دانشگاه مانیتوبا، وینیپگ، کانادا.
محمد بابائی - گروه علوم درمانگاهی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
علی کلانتری حصاری - گروه پاتوبیولوژی، دانشکده پیرادامپزشکی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

هدف از مطالعه حاضر بررسی فلس ها، طریق همپوشانی و نحوه ارتباط آنها با سلولهای جامی در میش ماهی (A. Hololepidotus) Argyrosomus Hololepidotus بود. در این پژوهش تعداد ۶ عدد میش ماهی مورد استفاده قرار گرفت . برای انجام مطالعات میکروسکوپ نوری ، پس از نمونه برداری از نواحی مختلف ، تثبیت ، پاساژ و بلوک گیری برش هایی به ضخامت ۵ میکرومتر تهیه و توسط روشهای هماتوکسیلین - ائوزین ، آلسین بلو و تولوئیدین بلو رنگ آمیزی شدند. همچنین برای بررسی میکروسکوپ الکترونی نمونه های پوست ماهی با استفاده از گلوترآلدهید ۳ درصد بصورت اولیه تثبیت در بافر فسفات شستشو داده شدند. سپس برای تثبیت ثانویه از تتراکسید اسمیوم استفاده شد. در ادامه مرحله شستشو تکرار و سپس مراحل آبگیری توسط درصدهای صعودی اتانول انجام گرفت نهایتا نمونه ها خشک و پس از پوشش داده با کربن توسط میکروسکوپ الکترونی SEM مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد فلس میش ماهی از نوع کتنوئیدی و از دو لایه خارجی استخوانی (سیرکولی یا لبه استخوانی یا (Isopedine layer و داخلی کلاژنی ( Inner dense fibrous (layer تشکیل شده است و هر لایه ماهیت گلیکوپروتئینی متفاوتی دارد. قسمت قدامی یک فلس قسمت خلفی فلس دیگر را به صورت منظم (به مانند شیربانی سقف ) و یا به صورت غیرمنظم می پوشاند. سلولهای جامی مابین سلولهای پوششی سطحی قرار داشته و از طریق ترشح هولوکرین موکوس را بین فلس ها ترشح می کنند. نحوه ارتباط مستقیم سلولهای جامی با فلس ها ترشح هولوکرینی در پوست میش ماهی مشاهده شد. همچنین در تمام مطالعات انجام شده بر روی فلس های کتنوئیدی وجود دو لایه استخوانی در بالا و رشته ای در پایین مشخص بود. اما نحوه همپوشانی غیرمنظم این فلس ها در برخی از میدانهای دید میکروسکوپ الکترونی به این صورت که حاشیه جلویی (Anterior margin) دو فلس همپوش با یکدیگر زاویه ۹۰ درجه ایجاد می کنند گزارشی قابل توجه است .

بافت شناسی ، پوست ، میش ماهی ، هیستوشیمی .