محسن عموزاده عمرانی - استادیار، گروه مهندسی عمران، واحد سوادکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، سوادکوه، ایران
قاسم طهمورسی - دانشجوی دکتری راه و ترابری، گروه مهندسی عمران، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
علی غظنفری تهران - دانش آموخته کارشناسی ارشد راه و ترابری، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشگاه گیلان، رشت، ایران

توجه به عابرین پیاده به عنوان یکی از عناصر کلیدی در جریان حمل و نقل بسیار حایز اهمیت است. وجود فرصت کافی و ایمن برای عبور عابرین پیاده از عرض خیابان­های شهری یکی از مسائل مهم در سال­های اخیر بوده است. در کشورهایی نظیر کشور ما، خصوصیات فردی افراد، جنسیت و نوع پوشش آن­ها بخصوص در بانوان به عنوان استفاده­کنندگان از تسهیلات عابرین پیاده در تقاطع­های همجوار با مکان­های مقدس، یکی از پارامترهای تاثیرگذار بر قبول فرصت عبور عابرین پیاده از عرض تقاطع است، که باید مورد توجه قرار گیرد. در این پژوهش، زمان عبور عابر پیاده با کمک مطالعات و بازدیدهای میدانی و به وسیله روش راف و مدلسازی به روش لوجیت دوگانه بر روی چهار تقاطع مهم کلانشهر رشت؛ شامل، دو تقاطع همجوار با اماکن مقدس و دو تقاطع در سایر نقاط مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در تقاطع­های همجوار با اماکن مقدس، برای عبور ایمن از عرض تقاطع شهری، آقایان ۲۱% و بانوان ۵۷% به فرصت بحرانی بیشتری نسبت به سایر تقاطع­ها نیاز دارند. همچنین تاثیر جنسیت نشان داد که بانوان نسبت به آقایان در عبور از عرض تقاطع همجوار اماکن مقدس به میزان ۱۸% زمان بیشتری احتیاج دارند. همچنین بانوان با پوشش چادر در تقاطع همجوار با اماکن مقدس نسبت به بانوان بدون پوشش چادر، ۱۸% فرصت بحرانی عبور بیشتری جهت عبور از عرض تقاطع نیاز دارند. مدل سازی  به روش لوجیت دوگانه نشان داد که در صورت قرار گرفتن تقاطع در همجواری مکان­های مقدس، عابرین پیاده برای عبور از عرض تقاطع، ۶/۸۰% نسبت به سایر تقاطع­ها احتمال پذیرش فاصله زمانی بحرانی را دارند. احتمال پذیرش فاصله زمانی بحرانی برای عبور بانوان عابر پیاده از عرض تقاطع، ۸۲% آقایان است. همچنین احتمال پذیرش عبور بانوان عابر پیاده با پوشش چادر در تقاطع هم جوار با مکان­های مقدس نسبت به سایر تقاطع­ها ۷/۴۰% است.

عابر پیاده, عبور از عرض, روش راف, زمان بحرانی, مدل لوجیت