سیدعلی تقی زاده - دانش آموخته دکتری مهندسی عمران – راه و تراربری، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
غلامعلی شفابخش - استاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
محمود احمدی نژاد - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

با توجه به اینکه سهم حمل و نقل در تولید و نشر آلاینده های هوا، از دیگر منابع انتشار در شهرها بیشتر است، لذا این موضوع، شناسایی دقیق این منابع انتشار را برای مدیران شهری حائز اهمیت کرده است. در این مقاله به مطالعه اثر ترکیبی انتشار منابع آلایندگی ناشی از حمل و نقل در مطالعه موردی بخشی از منطقه ۹ و قسمتی از منطقه ۲۱ کلانشهر تهران پرداخته می شود. بطوریکه فرودگاه مهرآباد بعنوان منبع انتشار حجمی، پایانه مسافربری بعنوان منبع انتشار سطحی و راه های این منطقه بعنوان منبع انتشار خطی در نظر گرفته شده اند. برای این مطالعه ابتدا ضرائب انتشار برای فرودگاه مهرآباد با استفاده از روش پیشنهادی ICAO بدست آمده است. برای مدلسازی پخش آلاینده ها در خیابان ها و پایانه غرب، ابتدا ضرائب انتشار با استفاده از مدل IVE بدست آمده است که این مدل برای ایران با چرخه رانندگی بدست آمده توسعه داده شده است. در ادامه با ضرائب انتشار بدست آمده برای فرودگاه، پایانه و راه های موردنظر، مدل پراکنش آلاینده ها با استفاده از سیستم مدلسازی پراکنش آلاینده های هوا (ADMS) بصورت ترکیب منابع انتشار بدست آمده است. در مجموع این مقاله با دو روش ترکیبی IVE-ADMS برای راه های و پایانه ها و نیز مدل ICAO-ADMS برای فرودگاه ها به مدلسازی می پردازد. نتایج نشان داد که نشر آلاینده SOX بصورت غالب در فرودگاه مهرآباد اتفاق افتاده است. همچنین نشر انواع آلاینده ها در محدوده مورد مطالعه و تاثیر ۲۴ ساعته آن بر مناطق اطراف با مختصات جغرافیایی آن نمایش داده شده است.

آلاینده, انتشار, پایانه, فرودگاه, مدل پراکنش