محمد حسین، عابدی - ستادیار، گروه معماری، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران. (
محمد مهرجو - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، موسسه آموزش عالی اشراق بجنورد

فضاهای آموزشی و طراحی آن یکی از تاثیرگذارترین عوامل در یادگیری می باشند. در فضای آموزشی ، محیط فیزیکی به عنوان مربی دوم مطرح است . یکی از ویژگی های عصر حاضر، سرعت تحولات همه جانبه در زندگی انسانهاست. با توجه به اینکه علم تئوریک جایگاه خود را به همراه با تغییرات سریع اجتماعی، اقتصادی و پیشرفت فن آوری، بهینه سازی به صورت یکی از معیارهای اساسی در برنامه ریزی و طراحی فضاهای آموزشی دیده می شود. بنابر این فضای آموزشی باید با سن و مقطع تحصیلی دانش آموزان هماهنگی لازم را داشته باشد و با توجه به اینکه نیاز به بهینه سازی تا حدود زیادی در طول زمان و با تغییر نیازهای انسان تغییر می کند، می توان نیاز به بهینه سازی در فضاهای آموزشی را یکی از پیشنیازهای مدارس فردا دانست. هدف این تحقیق نیز ارائه راهکارهایی برای بهینه سازی فضاهای آموزشی کشور است. در این پژوهش با توجه به ویژگی های فضاهای آموزشی، گونه های بهینه سازی تحت عنوان تنوع پذیری، تطبیق و تغییر پذیری و طراحی اصولی شکل کلی فضای معماری، استفاده از نور مطلوب در فضای آموزشی، کارگاه ها و آزمایشگاه ها، بکارگیری رنگ های آرامش بخش ، ساختن فضای آموزشی با پیش بینی کتابخانه، ایجاد فضایی منطبق بر شرایط جسمی و روحی دانش آموزان، محیط جذاب و دلپذیر، وضوح و خوانایی، ایجاد حس کنجکاوی و پرورش خالقیت، در نظر گرفتن فضای بازی، مشخص کردن محدوده ورود و خروج، رعایت طراحی براساس الگوی رفتاری دانش آموزان، همسازی با اقلیم منطقه، رعایت عوامل زیبا شناسی و سازماندهی و آرایش کلاس تعریف شده و بهینه سازی فضاهای آموزشی در مقیاس های خرد، میانی و کلان بررسی و تحلیل شده است. در انتها به بیان ویژگی های کالبدی این مدارس و نمود معمارانه آنها و در نتیجه برنامه فیزیکی حاکم بر طرح پرداخته شده است

بهینه سازی، فضاهای آموزشی، معماری، هنرستان