مهدی جمالی نژاد - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه اصفهان
جعفر کریمی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نور تهران

سرزمین ما ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی همواره در معرض انواع خطرات طبیعی (زلزله و سیل ) وتهدیدات انسان ساز (جنگ) قرار داشته است و تلفات انسانی و خسارات مالی سنگینی متحمل شده است. امروزه بااستفاده از برنامه های جامع مدیریت بحران می توان با بکارگیری اقدامات موثر همراه با طرح های کاربردی و حتی الامکان کم هزینه و چند منظوره در مرحله آمادگی قبل از بحران، به میزان زیادی از شدت و گستردگی خسارات و تلفات ناشی از خطرات کاست. از مهمترین این تمهیدات، بکارگیری فناوری های نوین در مدیریت بحران و استفاده از نرم افزارهای جدید در مکان یابی و اعمال راهکارهای کارساز در پیشگیری و جبران خسارات ناشی از بحران های محیطی می باشد؛ از جمله این فناوری ها می توان به سیستم اطلاعات جغرافیایی در مدیریت بحران اشاره داشت. بنابراین مدیریت بحران قبل از هر چیز نیازمند اطلاعات استراتژیک و منحصر بفردی می باشد که توسط سیستم های اطلاعاتی متنوع وکارآمد عمدتاً از قبل، تهیه و تولید می شوند. سیستم های اطلاعاتی در واقع حیاتی ترین منبع تامین کننده اطلاعات، تحیل ها و راه حل های استراتژیک در هنگام مقابله با بحران ها می باشند و نقش بسیار سرنوشت سازی در پیش بینی، پیشگیری و مهار بحران ها دارند. برای دسترسی به یک سیستم جامع مدیریت بحران ابتدا باید چرخه مدیریت بحران را به دقت شناسایی نموده و سپس برای مراحل مختلف این چرخه برنامه ریزی و سیاستگذاری نمود.

بحران، مدیریت بحران، بلایا، سیستم اطلاعات جغرافیایی